Page 14 - renaliz67.indd

Renaliz-67

14 ESKİ BİR HİKAYE, YENİ BAKIŞ AÇISI: TUZ

Dr. Abdullah ÖZKÖK
Memorial Şişli Hastanesi Nefroloji Bölümü

İnsanlk tarihi boyunca tuz tüketimi Sodyum & tuz miktar hesaplama

Eski Bir Hikaye Yeni Bakş Açs:ski Bir Hikaye, Yeni Bakş Açs:
E Yiyeceklerde doğal olarak bulunur. • Genelde ‘gram tuz’ olarak belirlenir.
• ABD kaynakl makalelerde ise ‘mg veya mmol sodyum’
Tuz Pişirirken veya yerken eklenir.
Restaurant yemeklerinde bulunur. • Gram tuz = 2.5 x sodyum
d
23
d
D Dr Abdullah ÖZKÖKr Abdullah ÖZKÖK • mmol l sodyum x 23 = mg sodyum
İşlenmiş hazr gdalarda bulunur.
Memorial Şişli Hastanesi
Nefroloji Bölümü
Salt intake ‐ rest Salt intake ‐ rest
Tuz miktar tavsiyeleri Tuz, KV hastalklar ve mortalite

• • WHO: Na<2 g/gün (tuz: 5 g/gün)WHO: Na<2 g/gün (tuz: 5 g/gün) • TOHP1: 744 prehipertansif hasta • 17 ülkeden toplam 101 945 kişi çalşmaya17 ülkeden toplam 101.945 kişi çalşmaya U‐Na düşükNa düşük
U
• TOHP2: 2382 prehipertansif hasta dahil edildi. (Prospective Urban Rural
Epidemiology:PURE)
• American Heart Association: Na<1.5 g/gün (tuz: 3.75 g/gün)American Heart Association: Na 1.5 g/gün (tuz: 3.75 g/gün) 1 • Net Na kstlamas 44 mmol/günNet Na kstlamas 44 mmol/gün
(1 g) ve 33 mmol/gün (0.75 g) • <3 g/gün sodyum atlm artmş ölüm ve KV
olayla ilişkili bulundu (normal: 4‐6g/gün) U‐Na yüksek
• KDIGO (2013): Na <2.0 g/gün (5 g/gün tuz) (KBH hastalar için) • KV hastalktan korunma oranlarKV hastalktan korunma oranlar ([OR] 1.27, 95% CI 1.12‐1.44).
%25 ve %30
• Ayn zamanda çok fazla tuz almnn
(>6g/gün) ölüm ve KV olay riskinde %15
artşa neden olduğu saptandşa neden olduğu saptand.
art
1‐ Lloyd‐Jones DM. Circulation 2010 Cook NR et al. BMJ‐2007 O'Donnell M et al. NEJM‐2014 Ekinci EI et al. Diab Care‐2011
Tuz ve hipertansiyon Tuz belirleme yöntemleri
• Non‐hipertansif
• Hipertansif
Diyette tuz kstlamas kan basncn düşürür. 1,2
• Aşr tuz kstlamann muhtemel zararlar: • 24‐saat idrarda Na miktarnn ölçülmesi *
• Çocuk
• Yaşl • Spot idrarda Na ölçümü
İnsülin direnci
Hiperlipidemi • Gece boyunca Na ölçümü
Hiperürisemi • Siyahi hastalar
Hiper‐reninemi • Orta‐ileri yaş • Yeni biyomarkerlar:
Hiper‐aldosteronizm • Ciddi HT olanlarda
b ğ
tit t

Artmş katekolamin salglanmas • Diyabetiklerde Tuz kstlamas ile daha fazla KB düşüşü KlKlor titrator çubuğu
Nöro‐hormonal dengede bozulma • KBH olanlarda İnsan saç analizi
Artmş inflamasyonş y • Düşük potasyumlu beslenenlerüşü po asyu u bes e e e Tükrük analiziTükrük analizi

• Tipik Amerikan tarz beslenenler
1‐Aburto NJ. BMJ‐2013 1‐He FJ e al. Hypertension 2006
2‐ Graudal NA et al. AJH‐2012 2‐ Whelton PK et al. JAMA 1998 CDC: Sodium Reduction Toolkit
İdrar Na miktarn etkileyebilen faktörler Ağz‐içi sodyum ölçüm cihaz Na ile ilgili doğmalar
• Baz yiyecek‐içecekler
• Fiziksel aktivite • Na sadece interstisyel sv ve plazmada bulunur.
l f ktö l
• Ç Çevresel faktörler
• Bu iki kompartman arasnda fark olduğunda hzl bir dengelenme
• İlaç kullanm: süreci olur ve Na konsantrasyonlar eşitlenir.
Diüretikler Olduğundan daha yüksek idrar Na
AntibiyotiklerAntibiyotikler
 • Na her zaman ozmotik olarak aktiftir, her gittiği yere suyu da götürür.
Kortikosteroidler Olduğundan daha düşük idrar Na • Ekstrasellüler Na miktarn düzenleyen tek organ böbreklerdir (Na
at
NNon‐steroid anti‐inflamatuarlar atlm ve geri‐emilim yoluyla)lm ve geri‐emilim yoluyla)
id
t
l
t
ti i fl

Lee Y et al. PNAS‐2018
CDC: Sodium Reduction Toolkit
Conn sendromunda kalpte
Deri, Na depolayabilir ve Na metabolizmasn düzenler!
N
Na birikimia birikimi
23 Na
Na Magnetic Resonance Imaging Magnetic Resonance Imaging
• Deri vücudun en büyük organ.
• Vücut ağrlğmzn %6’s.
• Kardiak output’un %20‐30’unu alr.
• Yüksek tuz seviyelerini non‐ozmotik olarak tamponlayan en önemli organ.
• Tuz, deride glikozaminoglikanlara bağlanarak depolanr. Sağlkl kontrol Conn sendromu
jey134

SGLT‐2 inhibitörlerinin KV ve renal faydalar SGLT‐2 inh ve KV‐ Özet
renal koruma
• Natriürezde artş • Optimal tuz kstlamas KV risk ve mortaliteyi azaltabilir.
• Kilo verme • Tuz tüketimini gösteren en iyi tetkik farkl günlerde toplanmş 24 sa idrar Na miktarnn ortalamasdr.
• SGLT‐2 inh sistolik KB’nda 5 mmhg, diastolik KB’nda 2 mmhg azalmaya yol açar. • Deri non‐ozmotik olarak Na depolar ve Na metabolizmasn düzenleyen en önemli organlardan biridir.
• Plazma volümünde %7 azalma
• 23 Na MRI, vücut tuz miktarn gösteren ve muhtemelen tedaviye cevab değerlendirmek için
• Arterial sertlikte (sitffness) iyileşme kullanlabilecek yeni bir görüntüleme yöntemidir.
• Albüminüride %30‐40 azalma
• • GFR düşüş hznda azalmaGFR düşüş hznda azalma • Tuz pro‐inflamatuar bir maddedir (hem HT hem de non‐HT kişilerde).
• Ürik asit değerlerinde %10‐15 azalma • SGLT‐2 inh.’nin KV ve renal sistem üzerindeki faydalarnn en önemli nedeni tuz atlmn sağlamasdr.
• Tuz, proteinüriyi arttrr ve SDBY’ne gidişi hzlandrr.
• Tuz kstlamas, ACEİ/ARB’lerin anti‐proteinürik etkilerini arttrr.
Heerspink HJL et al. Circulation‐2016 Heerspink HJL et al. Circulation‐2016

www.anadolubv.org.tr Yaşamanın Güzel, Yaşatabilmenin ise Ondan Daha Güzel Olduğuna inanıyoruz