14 Şubat 2012
SALI |
Resmî Gazete |
Sayı : 28204 |
YÖNETMELİK |
Sağlık Bakanlığından:
DİYALİZ MERKEZLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE
DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 –
18/6/2010 tarihli ve 27615 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Diyaliz
Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Komisyon, en az dört üye ve başkanın
katılımı ile toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.
Oylarda eşitlik olması halinde, başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk
sağlanmış sayılır.”
MADDE 2 –
Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 13 – (1) Merkezlerde
bulunması gereken faaliyet iznine esas personel şunlardır.
a) Mesul müdür: Merkezin tıbbî, idarî ve
teknik hizmetleri tabip bir mesul müdür sorumluluğunda yürütülür. Mesul
müdür, hemodiyaliz sertifikası sahibi tabipse aynı zamanda merkezin
hemodiyaliz sertifikalı tabiplik görevini, nefroloji uzmanı ya da
sertifikalı uzman tabip olması halinde ise merkezin mesul müdürlüğü
yanında uzmanlık hizmetini de yürütür. Merkezde genel çalışma saatleri
dışındaki zamanda ve kabul edilebilir mazeret hallerinde mesul müdürün
yerine, mesul müdürün yazılı şekilde yetki devri yaptığı bir tabibin
bulunması zorunludur. Mesul müdür, ilde valilikçe belirlenen genel
çalışma saatleri dışında, 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve
Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 12 nci maddesine uygun
olmak kaydıyla başka bir özel sağlık kuruluşunda da çalışabilir. Özel
kanununa göre geçici olarak meslekten men edilenler, bu yasakları
süresince merkezde mesul müdürlük yapamazlar. Hastane ve tıp merkezi
bünyesinde faaliyet gösterecek merkezler için ayrı mesul müdür
görevlendirmesi istenmez.
b) Sertifikalı tabip: Merkezlerde asgari
bulunması gerekli sertifikalı tabip sayısı, aktif hemodiyaliz cihazı
sayısına göre belirlenir. Merkez kadrolu uzman tabip bulunduruyorsa,
uzman tabip sertifikalı tabip görevini de yürütebilir. İlk otuz cihaza
kadar bir; otuz bir ilâ elli cihaz için iki sertifikalı tabip bulunur.
Elliden fazla cihazı olan mevcut merkezler için her otuz cihaza bir
sertifikalı tabip bulunur. Ancak, her tedavi seansı için, otuz hasta
için bir; otuz bir ilâ altmış hasta için iki ve müteakip her otuz hasta
için ilâve bir sertifikalı tabip bulunur. Merkezde kadrolu çalışan
sertifikalı tabip çalışma belgesinde belirtilen merkezdeki çalışma
saatleri dışında 1219 sayılı Kanunun 12 nci maddesine uygun olmak
kaydıyla başka bir özel sağlık kuruluşunda da çalışabilir.
c) Uzman tabip: Hemodiyaliz tedavisi
gören her hasta, en az ayda bir kez tercihen nefroloji uzmanı veya
sertifikalı uzman tabip tarafından muayene edilerek değerlendirilir, her
türlü ilaç ve diyaliz tedavisi düzenlenir. Bir uzman tabip aylık en
fazla dörtyüz hemodiyaliz hastası değerlendirebilir. Bu değerlendirme,
merkezde kadrolu veya kısmi zamanlı görev yapan uzman tabipler
tarafından yapılabileceği gibi ücreti hasta adına merkez tarafından
karşılanmak kaydıyla özel hastane veya tıp merkezinden hizmet satın alma
yolu ile yaptırılabilir veya bu hizmetlerin kamuya ait hastanelerde
yapılabilmesi için merkez gerekli tedbirleri alır. Merkezin bulunduğu
ilde uzman tabip hizmeti sağlanamıyorsa aynı şartlarda diğer illerden bu
hizmet sağlanır. Merkezde tedavi gören 18 yaşından küçük diyaliz
hastalarının sayısı 10’dan fazla ise, bu hastaların uzman
değerlendirmesini çocuk nefroloji uzmanı veya sertifikalı çocuk sağlığı
ve hastalıkları uzmanı yapar. Periton diyalizi tedavisinde uzman tabip
değerlendirmesi, yalnızca nefroloji uzmanı tarafından yapılır. Merkezde
kadrolu çalışan uzman tabip çalışma belgesinde belirtilen merkezdeki
çalışma saatleri dışında 1219 sayılı Kanunun 12 nci maddesine uygun
olmak kaydıyla başka bir özel sağlık kuruluşunda da çalışabilir.
ç) Tabip dışı sağlık personeli:
Merkezlerde diyaliz işlemini uygulayacak; hemodiyaliz uygulaması için
üniversitelerin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu diyaliz
bölümlerinden mezun diyaliz teknikeri, sertifikalı hemşire ve
sertifikalı acil tıp teknisyeni, periton diyalizi için ise periton
diyalizi sertifikalı hemşireler tabip dışı sağlık personeli olarak
görevlendirilir. Bu branşların dışında tabip dışı sağlık personeli
çalıştırılamaz. Tabip dışı sağlık personeli aşağıda belirtilen sayıda
bulundurulur.
1) Hemodiyaliz yapılan merkezlerde
faaliyet iznine esas tabip dışı sağlık personeli sayısı, merkezdeki
hemodiyaliz cihazının sayısına göre belirlenir. İlk on cihaza kadar iki,
bu sayının üzerinde ilâve her beş cihaz için ilâve bir tabip dışı sağlık
personeli bulunur.
2) Merkezlerde her tedavi seansında beş
hastaya kadar en az bir; daha sonraki her beş hasta için ilâve bir tabip
dışı sağlık personeli bulunur. Ancak, ilk on cihaz için gerekli olan
faaliyet iznine esas personel haricinde, tabip dışı sağlık personeli
bulunmaması hallerinde, her tedavi seansında öngörülen sayının yarısını
aşmayacak şekilde ve tam gün süreyle çalışmak kaydıyla sertifikasız
hemşire ve acil tıp teknisyeni çalıştırılabilir. Bu durumda çalışacak
personelin gözetiminden sorumlu, o seans için en az bir diyaliz
teknikeri veya sertifikalı tabip dışı sağlık personeli bulunur. Bu
şekilde çalıştırılan sertifikasız personel için, merkez tarafından işe
başladığı tarihten itibaren en geç altı ay içinde sertifikasyon eğitimi
için başvuru yapılır.
3) Periton diyalizi yapılacak merkezde
periton diyalizi sertifikalı hemşire sayısı, merkezdeki hasta sayısına
göre belirlenir. İlk elli hasta için bir; ilâve her elli hasta için bir
periton diyalizi sertifikalı hemşire çalıştırılır. Hemodiyaliz ve
periton diyalizinin birlikte yapıldığı merkezde, her iki diyaliz
sertifikasına sahip hemşire hem hemodiyaliz hem de periton diyalizi
bakımından faaliyet iznine esas personel olarak kabul edilir. Ancak bu
durumdaki hemşireler eş zamanlı mesai yapamaz.
d) Teknisyen veya tekniker: Merkezde,
diyaliz cihazları ve müştemilatı ile su sistemi konusunda en az üç ay
süre ile eğitim gördüğüne dair belge veya diplomayı haiz bir teknisyen
veya tekniker bulundurulur veya teknik servis ile bakım anlaşması
yapılır.”
MADDE 3 –
Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(1) Her hemodiyaliz merkezi, hastalarına
programlı diyalizin başlangıcında ve daha sonra uzman hekimin
denetiminde olmak üzere bir diyetisyenle danışmanlık hizmeti almak üzere
sözleşme yapar veya ücreti hasta adına merkez tarafından karşılanmak
kaydıyla hizmet satın alır. Yeni açılan merkez, faaliyet izin belgesi
tarihinden itibaren en fazla üç ay içerisinde diyetisyen ile sözleşme
yapar veya hizmet satın alır. Diyaliz merkezleri, ihtiyaç duymaları
halinde psikiyatri uzmanı, psikolog, sosyal hizmet uzmanı unvanını haiz
personeli, mesleklerine uygun görevlerde istihdam edebilir veya
bunlardan hizmet satın alabilir. ”
MADDE 4 –
Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Merkezde görev yapan uzman tabibin
görevinden ayrılması veya merkez tarafından alınan uzman tabiplik
hizmetine ilişkin sözleşmenin bitmesi durumunda derhal müdürlüğe
bildirimde bulunulur. Bir aylık süre sonunda merkez yeni uzman tabiple
sözleşme yaparak uzman tabiplik hizmet sözleşmesini müdürlüğe bildirir.
Bu bir aylık süre sonunda uzman tabip bulunmaması halinde diyaliz
merkezinin valilikçe faaliyeti durdurularak en fazla altı aylık süre ile
faaliyet izin belgesi askıya alınır. Bu süre sonunda da eksikliğin
giderilememesi durumunda merkezin ruhsat ve faaliyet izin belgesi iptal
edilir. Böyle bir durumda hastaların mağdur edilmemesi için müdürlükçe
gerekli tedbirler alınır.
(4) Merkezde tabip dışı sağlık personeli
sayısı bu Yönetmelikte seans başına belirlenen asgarî sayının altına
düştüğü takdirde, her tedavi seansında öngörülen tabip dışı sağlık
personeli sayısının yarısını aşmayacak şekilde ve tam gün süreyle
çalışmak kaydıyla sertifikasız hemşire ve acil tıp teknisyeni
çalıştırılabilir. Bu durumda çalışacak personelin gözetiminden sorumlu,
o seans için en az bir diyaliz teknikeri, sertifikalı hemşire veya
sertifikalı acil tıp teknisyeni bulunur. Bu şekilde çalıştırılan
personel için, merkez tarafından işe başladığı tarihten itibaren en geç
altı ay içinde sertifikasyon eğitimi için başvurusu yapılır. Buna
uymayan diyaliz merkezine müdürlük tarafından kırkbeş günlük süre
verilerek uygunluğun sağlanması yazılı olarak ihtar edilir ve bu süre
sonunda personel eksikliğini gidermeyen merkezin hasta sayısı mevcut
personel sayısına uygun olacak şekilde azaltılır.”
MADDE 5 –
Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile
dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Mazeret sebebiyle görev yerini terk
etmesi halinde yerine başka bir tabibi vekâleten bırakır.”
“(4) Tabip dışı sağlık personeli:
Hemodiyaliz seansı öncesinde, hemodiyaliz sırasında ve sonrasında
hastanın her türlü tıbbî bakımını, nefroloji uzmanı, sertifikalı uzman
tabip ve sertifikalı tabibin direktiflerine göre yapmak, hemodiyaliz
hastalarına eğitim vermek, rutin hasta takiplerini yapmak, tedavilere
ilişkin kayıtları tutmak, hemodiyaliz cihazlarını diyalize hazırlamak,
diyaliz setlerini hazırlamak, hastanın damar yolunu açmak, sterilizasyon
ve yüzey dezenfeksiyon işlerini yürütmekle görevlidir. Periton diyalizi
hemşiresi nefroloji uzmanının direktifleri doğrultusunda rutin hasta
takiplerini yapmak, hastalara eğitim vermek, takip ve tedavilere ilişkin
kayıtları tutmak ve tedavinin gerektirdiği uygulamaları ve testleri
yapmakla görevlidir. Periton diyalizi hemşiresi ayrıca, hastaların
sağlık durumunun gerektirdiği hallerde ve nefroloji uzmanının tespit
edeceği kurallar çerçevesinde periton diyalizi hastalarının ev
ziyaretlerini yapar. Bu ziyaretlerin programlanması ve uygulanması
sırasındaki ihtiyaçlar, merkez tarafından temin edilir.”
MADDE 6 –
Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(3) Merkezde görev yapacak tüm sağlık
personeline mesul müdür tarafından hazırlanıp müdürlükçe onaylanacak
Ek-4’teki “Çalışma Belgesi” düzenlenir. Bu belge düzenlenmeden merkezde
personel çalışamaz.”
MADDE 7 –
Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(2) Diyaliz merkezlerinde çalışan
personel, işe başlarken ve daha sonra yılda bir kez rutin olarak HCV
antikoru, HbsAg ve Hbs Ab, HIV 1+2 antikoru tayin testleri taramasından
geçirilir ve lazım gelen koruyucu tedbirler alınır, gerektiğinde
tedavileri yaptırılır.”
MADDE 8 –
Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin birinci fıkrası, ikinci fıkrasının
(c) bendi ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Diyaliz merkezlerinde görev alacak
iç hastalıkları uzmanı, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, tabip,
hemşire ve acil tıp teknisyeni ile bu merkezlerin tıbbî denetimlerinde
görev alacak personelin eğitimleri, ikinci fıkrada belirtilen şartları
haiz ve Bakanlıkça eğitim vermek üzere yetkilendirilmiş diyaliz
merkezlerince yürütülür.”
“c) Hemodiyaliz merkezlerinin aktif
olarak kullanılmakta olan en az beş adet hemodiyaliz cihazı, periton
diyalizi eğitimi yetkisi verilecek merkezin ise izlemde olan en az otuz
hastası,”
“(3) Diyaliz eğitim merkezi olarak
yetkilendirilmeyi talep eden merkez; eğitim sorumluluğunu üstlenecek
nefroloji uzmanının ve diğer eğiticilerin isim ve unvanlarını, birinci
fıkrada sayılan uzman tabip, tabip, hemşire ve acil tıp teknisyenlerine
yönelik olarak bir yıl içerisinde kaç dönem kurs düzenleyeceğini, her
eğitim döneminde kaç uzman tabip, tabip, hemşire ve acil tıp
teknisyenine eğitim verilebileceğini, eğitim yeri ve eğitim
materyallerini haiz olduğunu bildiren yazıları ile Bakanlığa başvurur.”
MADDE 9 –
Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi,
birinci fıkrasının sonunda yer alan “iç hastalıkları uzmanı, çocuk
sağlığı ve hastalıkları uzmanı, tabip ve hemşire unvanını haiz kişiler
başvurabilir.” ibaresi, ikinci fıkrasının (ç) bendi ile üçüncü fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Kamu veya özel sağlık kuruluşunda
diyaliz merkezi dışında görevli,”
“iç hastalıkları uzmanı, çocuk sağlığı ve
hastalıkları uzmanı, tabip, hemşire ve acil tıp teknisyeni unvanını haiz
kişiler başvurabilir. Devlet hizmeti yükümlülüğü bulunan tabipler ve
aile hekimliği yapan tabiplerin diyaliz eğitimine başvurması durumunda,
öncelikle tabi oldukları mevzuat hükümleri geçerlidir.”
“ç) Kamuda veya özel sağlık kuruluşunda
diyaliz merkezi dışında görevli,”
“(3) Diyaliz eğitim başvurusu yapan kamu
personelinden ihtiyaç halinde Bakanlığın uygun göreceği diyaliz
merkezlerinde başarılı olduğu sınav tarihinden itibaren iki yıl süre ile
görev yapmayı kabul ettiklerine ilişkin taahhütname alınır ve müdürlüğün
uygun görüşü aranır. Taahhüt süresinden önce kamudan istifa eden
personelden eğitim süresi boyunca kendisine ödenen maaş, döner sermaye,
harcırah gibi ödemeler geri alınır. Bu ödemelerin tahsiline kadar
sertifika teslimi yapılmaz.”
MADDE 10 –
Aynı Yönetmeliğin 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, aynı maddeye aşağıdaki beşinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Başvurular, takip eden bir ay
içerisinde Bakanlıkça değerlendirilir ve eğitim programına alınan
personel, müdürlüklere ve diyaliz eğitim merkezlerine bildirilir.
Diyaliz eğitimleri tabipler için her yıl Ocak ve Temmuz aylarında, uzman
tabipler ve tabip dışı sağlık personeli için her yıl Ocak, Nisan, Temmuz
ve Ekim aylarında başlayacak şekilde işlemler tamamlanır.”
“(5) İnceleme ve denetimlerde görev almak
üzere Bakanlık ilgili biriminde çalışan ve bu Yönetmeliğe göre eğitim
alma şartını haiz bulunan personel, asli idari görevlerini aksatmayacak
şekilde Bakanlıkça düzenleme yapılmak kaydıyla ve eğitim kontenjanı
nispetine bağlı kalmaksızın eğitime alınır. Söz konusu personelin eğitim
başvuru ve sertifika düzenleme işlemleri Genel Müdürlükçe yapılır.”
MADDE 11 –
Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesinin birinci fıkrası, üçüncü fıkrasının
(b) bendi ile beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Diyaliz merkezi personelinin
eğitimi; uzman tabip, tabip ve tabip dışı sağlık personeli için ayrı
ayrı olmak üzere, Ek-10’da düzenlenmiştir. Müfredat çerçevesinde eğitim
süreleri uzman tabipler için üç ay, tabipler için altı ay, tabip dışı
sağlık personeli için üç aydır.”
“b) Tabip dışı sağlık personeli
sınavlarında, eğitim merkezinin sorumlu hemşiresi de üye olarak yer
alır.”
“(5) Eğitim merkezi, her eğitim dönemi
sonunda bir ayı geçmemek üzere sınav açar, sınav tarihlerini
sertifikasyon eğitimi verdiği personele duyurur. Bu süreyi mazeretsiz
olarak geçiren eğitim merkezleri uyarılır, bu durumun üç kez tekrar
etmesi halinde, merkezlerin eğitim verme yetkileri Diyaliz Bilimsel
Danışma Komisyonunun görüşü alınarak iptal edilir.”
MADDE 12 –
Aynı Yönetmeliğin 38 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi
ile (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Diyaliz eğitim merkezlerinde yapılacak
sınavlar sonucunda düzenlenen sınav komisyonu raporu, eğitime alınan
personelin kursa başlayış ve kurstan ayrılış evrakı eğitim merkezince
kursiyerin görev yaptığı il müdürlüğüne gönderilir.”
“c) Hemodiyaliz eğitimi almış tabip dışı
sağlık personeli için hemodiyaliz sertifikası,”
MADDE 13 –
Aynı Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Diyaliz sertifikalarının geçerlilik
süresi düzenlenme tarihinden itibaren yedi yıldır. Sertifika sahipleri,
bu sürenin sonunda resertifikasyon değerlendirmesine tabi tutulur.
Sertifika sahibi, sertifikasının geçerlilik süresinin bitimine altı ay
kala Ek-12’deki Resertifikasyon Başvuru Formu, sertifika örneği ile
ikamet ettiği ildeki müdürlüğe başvurur. Başvurularla ilgili diğer
hususlarda müdürlük ve Bakanlıkça 36 ncı maddedeki usule göre işlem
yapılır.
(2) Resertifikasyon değerlendirmesi,
Bakanlıkça yetkilendirilen eğitim merkezleri tarafından gerçekleştirilen
sınav ile yapılır.
(3) Eğitim merkezinde, üç nefroloji
uzmanından oluşturulacak Resertifikasyon Değerlendirme Komisyonu
kurulur. Komisyon tarafından aday sınava alınır. Tabip dışı sağlık
personeli resertifikasyon sınavlarında, eğitim merkezinin sorumlu
hemşiresi de komisyonda üye olarak yer alır. Pediatrik diyaliz
merkezlerinde görev yapmak üzere diyaliz sertifikası almış olanların
resertifikasyon değerlendirmesinde, komisyonda en az bir çocuk nefroloji
uzmanı bulunur.”
MADDE 14 –
Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 15 –
Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(1) Resertifikasyon sınavı, diyaliz
eğitim merkezleri tarafından yazılı test usulünde yapılır. Sınav yüz
puan üzerinden değerlendirilir ve altmışın altında puan alan başarısız
sayılır. Resertifikasyon puanı en az altmış olanlar başarılı sayılırlar.
Sertifika sahiplerine üst üste olmak üzere en fazla üç kez sınav hakkı
verilir.
(2) Resertifikasyon değerlendirme sonucu
eğitim merkezleri tarafından ilgili müdürlüğe bildirilir. Başarılı
olanların sertifikaları üzerine, müdürlükçe resertifikasyon
değerlendirme tarihinden geçerli olmak üzere sertifikanın yedi yıl süre
ile uzatıldığını belirten şerh yazılır. Bu şekilde geçerlilik süresi
uzatılan sertifikalar müdürlükçe liste halinde Bakanlığa bildirilir.”
MADDE 16 –
Aynı Yönetmeliğin geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 17 –
Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Sınavlar
GEÇİCİ MADDE 3 –
(1) 18/10/2010 tarihinden önce Bakanlık Onayı ile yapılan eğitime alınan
ancak herhangi bir nedenle sertifikası bulunmayanlara, bir kereye mahsus
olmak üzere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl
içerisinde, eğitim aldıkları merkezlere müracaat etmeleri halinde sınava
girme hakkı verilir.
(2) 31/12/2011 tarihinden önce sertifika
sahibi olup herhangi bir nedenle resertifikasyon sınavına girme
sürelerini geçirerek veya bu sınavlarda başarısız olarak resertifikasyon
hakkını kazanamayan kişilere bir kereye mahsus olmak üzere, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yapılacak olan ilk resertifikasyon
sınavına başvuru yapmaları halinde sınava girme hakkı verilir.”
MADDE 18 –
Aynı Yönetmeliğin eki EK-1, EK-3, EK-5, EK-7, EK-9, EK-10, EK-11, EK-12
ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 19 –
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 20 –
Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
(Zip'li dosyadır; indirip
içindeki dokümanları inceleyebilirsiniz.)
|