TÜRK NEFROLOJİ TARİHİ KİTABI'NIN ÖZETİ

T

ÖZET

Türk nefrolojisinin tarihi 1950 yıllarına kadar uzanmaktadır. 2000 yılına ise büyük mesafeler alınarak gelinmiştir. Ülkemizde Nefroloji'nin tarihsel gelişimi için de 1950'li yıllarında başlayan kıpırdamalar, 1960'lı yıllarda artmış olup 1970'li yıllarda ise ivme kazanmıştır. Başlangıçta kişiler bazında büyük uğraş ve özverilerle yavaş yavaş gelişmiş, 1980'lerde hemodiyaliz merkezlerinin kurulması ile ilerlemiş, 1990'lı yıllarda dünya standartlarını yakalamıştır.

Diyalizin Tarihsel değerlendirmesi yapıldığında ise; dünyada gerçekleşen tarihi ve bilimsel gelişmelerle paralel gittiği, ancak malzemelerin ve cihazların çoğunluğunun yurtdışından temin edilmesi zorunluluğu ve diyalizin topluma kabul ettirilmesindeki zaman kayıpları, eğitilmiş personel yetersizliği gibi güçlükler, bu uygulamalarda gecikmelere neden olduğu gözlenilmiştir.

 1980'li yıllara kadar tek uygulamalar şeklinde giden diyaliz ve transplantasyon uygulamaları merkezler oluşturarak devam etmeye başlamıştır. Gerçek hızlanma 1990 yıllarına rastlamaktadır. Son yıllarda ise diyaliz merkezlerinin sayısındaki artış, dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır. 1998'de 234 olan diyaliz merkezleri sayısı 2001 yılı sonunda 391 olmuştur.

2002 yılında ise Sağlık Bakanlığı verilerine göre 491  olmuştur.

Transplantasyon sayısında artışlar olmasına karşın henüz yeterli seviyeye gelinmemiştir. Türkiye genelinde kadavra organ teminindeki zorluklar aşılmalıdır. Son iki yılda büyük aşamalar kaydedilmiş .özellikle organ nakli koordinatörlükleri kuran Akdeniz ve Ege  Üniversitelerinde bu sayı  belirgin bir şekilde artmıştır.

KAYNAKLAR

1- San A:Ülkemizde  Dünden  Bugüne Diyaliz .Fersa Maatbacılık Ltd.Şti.Ankara ,(1998)

2- San A., Öktenli Ç. Ülkemizde Diyaliz ve Transplantasyon (1950-2000),Bizim Büro.Basım San. Yay. Dağ. ve Ltd.Şti.   Ankara 2000.

3- San A.Türk Nefroloji Tarihi Vakıf yayın no.27Adım Ajans Matbaacılık.Ankara 2002

4-Önen K., Nefroloji.  Unat E. K., Unat E. K., Dünya'da ve Türkiye'de 1850 yılından sonra Tıp Dallarındaki İlerlemelerin Tarihi .Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Vakfı Yayınları; 4. 1988. 310-316

5-Black Sir Douglas:Renal Disease , Blackwell scıentıfıc publıcatıons.Third. Ed. 1972,

6- Renaliz ; Nefrolojiye İlk Harç Koyanlardan Kaybettiklerimiz Prof. Dr. Cavit Sökmen. Sayı  1,1999 Sayfa 2

7- Sökmen Cavit. Dahili Böbrek Hastalıkları Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları 23 Örnek Matbaası 1951 Ankara.

8- Renaliz;Sipahi N:Periton Diyalizinde İlk Adımlardan Anılar .Sayı:10,2002 ,Sayfa:3

9-Renaliz ; Nefrolojiye Emeği Geçenler. İlk Renal Biyopsi Girişimini yapan Değerli Hocamız Prof. Dr. Selahattin Koloğlu. Sayı 9, 2002. Sayfa 3.

10- Ataç. A, Tanboğa G. Profesör Tabib Hikmet Tanboğa.(1938-1999) Ankara-2002

11- Ege R. Atatürk ve Cumhuriyet Dönemi Sağlık Hizmetleri 1923-1998. (83.Kitap) Türk  Hava Kurumu Basımevi 1998.

12- San A. Hemodiyaliz Tarihçesi. Hemodiyaliz'de Son Görüşler. Atatürk Üniversitesi Tıp Bülteni 1.113,128,1976.

13- San A. Ülkemizde Hemodiyaliz Tarihçesi.Akpolat T., Utaş C., Hemodiyaliz Hekimi El Kitabı (İkinci Baskı) Anadolu Yayıncılık, Kayseri, 2001.350-359.

14- Ertuğ E., Erbay B.: Böbrek Yetmezlikli Hastaların Sağıtımında Kullanılan Diyaliz Yöntemleri ile Ortaya Çıkan Sorunlar. Ankara Tıp Mecmuası .Vol 33.386.1980.

15- Türk Nefroloji Derneği kayıtları 1990-2002.

16- Türkiye Kamu Özel Mevcut Durumu T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü 1997-2002.

ü