TÜRK NEFROLOJİ TARİHİ
KİTABI'NIN ÖZETİ
Bundan
böyle her türlü yönetmelikler her konuda oluşturulan Yönetmenlikleri
Sağlık Bakanlığı ile bilim kurulları üyelerince hazırlanmaya
başlamıştır.
Nefroloji çeşitli
üniversitelerimizde bilim dalı olarak oluşup, gelişmesini sürdürürken
bunu kaçınılmaz ve tabii sonucu olarak diyaliz ve transplantasyon
şeklindeki tedavi yöntemleri de nefroloji biliminin tatbikatı olarak
ülkemizde süratle gelişip, yaygınlaşmaya başlamıştır. 1985 sonu
itibariyle ve Avrupa Diyaliz ve Transplantasyon Birliği'ne kayıt
olan diyaliz merkezleri sayısını esas alarak 19 hasta sayısı ise 600-700
kadardır (4).
Şu anda ise Türkiye Kamu
ve Özel Mevcut Diyaliz merkezleri2002 yıl sonu itibariyle; (Sağlık
Bakanlığı verilerine göre) merkez sayısı 442, cihaz sayısı 5675, hasta
sayısı 23255.
TÜRKİYE KAMU VE ÖZEL MEVCUT DİYALİZ MERKEZLERİ
|
Kurum Adı |
Merkez
Sayı % |
Cihaz
Sayı % |
Hasta Sayısı
Sayı % |
Sağlık Bakanlığı |
200 45,2 |
1805 31,8 |
6140 26,4 |
Üniversite |
39 8,8 |
872 15,4 |
2821 12,1 |
S.S.K. |
33 7,5 |
489 8,6 |
2142 9,2 |
Diğer Kamu |
4 0,9 |
22 0,4 |
54 0,2 |
Özel |
166 37,6 |
2487 43,8 |
12098 52,0 |
TOPLAM |
442 100 |
5675 100 |
23255 100 |
Sağlık Bakanlığı
(2002)
Kronik Böbrek Yetmezliği Hastalarında Diyaliz
Tedavi Yöntemleri |
Kurum adı Toplam
Hasta |
Hemodiyaliz
Sayı % |
Periton Diyalizi
Sayı %
|
Sağlık Bakanlığı 6565 |
6140 93,5 |
425 6,5 |
Üniversite 4801 |
2821 58,8 |
1980 41,2 |
S.S.K. 2788 |
2142 76,8 |
646 23,2 |
Diğer Kamu 54 |
54 100,0 |
0 0,0 |
Özel 12185 |
12098 99,3 |
87 0,7 |
TOPLAM 26393 |
23255 88,1 |
3138 11,9 |
Sağlık Bakanlığı
(2002)
ÜLKEMİZDE
TRANSPLANTASYON
Türkiye'de ilk canlı
donör:
Türkiye'de ilk canlı donörden transplantasyon 1968
yılında İstanbul Tıp Fakültesi'nde başladı.
-
İlk vaka 5 saat yaşamıştı.
(Başarılı bir operasyonu takiben hasta 750 ml idrar çıkarabilmesine
rağmen vertriküler fibrilasyon nedeniyle kaybedildi.)
-
İkinci vaka ise 27 gün yaşadı.
( Kronik piyelonefriti olan vaka, transplantasyon sonrası 26 gün
diyalize girmeden yaşadı. Vaka Gl hemoraji ve infeksiyon nedeniyle
kaybedildi).
Türkiye'de İlk Renal
Transplantasyon Yayını
: İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi I. İç Hastalıkları ve
Cerrahi Kliniği, Türk Tıp Cemiyeti Mecmuası 1968, Sayfa 648-659. Böbrek
Transplantasyonu alanında ilk çalışmalarımız (iki vak'a münasebetiyle).
Necdet Koçak, Yüksek Pekçelen, Gürbüz Barlas, Alaaddin Vardar, Metin
Özgür, Aydin Kargı, Farak Or, Oya Özkanlı
Türkiye'de İlk başarılı
Renal Transplantasyon:İlk
başarılı renal transplantasyon Prof. Dr. M. Haberal tarafından Hacettepe
Tıp Fakültesi'nde gerçekleştirildi (03 Kasım 1975).
Prof. Dr. Ekrem Erek'in
aktarımlarına göre; 1975 Kasım ayının ikinci haftasında
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesinin Fransa'ya
gönderdiği bir cerrah (Mecdi Ramazanoğlu) dönünce hemen böbrek nakline
başlandı. Sonuçta hasta 10 gün sonra oligo-anüriden ve sepsisten
kaybedildi.
Türkiye Yüksek İhtisas
Hastanesi canlı donörden renal transplantasyon
vakasını bildirdi (01
Eylül 1976).
Ankara Üniversitesinde
15 Kasım 1978
Ankara Üniversitesi Böbrek Transplantasyonu için hazırlıklar 1967
yılında başlatılmış, ancak 1974 yılında kronik hemodiyaliz uygulamasına
geçildikten sonra hız kazanmıştır. İlk canlıdan böbrek transplantasyonu
1978 yılında Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu tarafından
gerçekleştirilmiştir. Ülkemizde ikinci organ nakli merkezi Ankara
Üniversitesi Tıp Fakültesinde rahmetli olan Prof. Dr. Ahmet
Yağcıoğlu'nun büyük destekleri ile Prof. Dr. Ergun Ertuğ ve Prof. Dr.
Bülent Erbay'ın katkıları ile kurulmuştur.
ü
İlk
kadaverik renal transplantasyon:
- İlk Türk kadavrasından
kadaverik renal transplantasyon Prof. Dr. M. Haberal tarafından 27
Temmuz 1979 tarihinde Ankara Hacettepe Üniversitesi'nde
gerçekleştirildi.
- İstanbul Tıp Fakültesi
rutin olarak 1983 yılında canlı donörden ve 1987 yılında kadavradan
renal transplantasyona başladı.
- Karaciğer, kalp,
kalp-akciğer, pankreas ve kemik iliği transplantasyonları 1990 yılında
başladı.
ü
Organ
transplantasyonundaki düzenlemeler:
- Organ
transplantasyonundaki düzenlemeler, 2238 sayılı "Organ ve doku alınması,
saklanması ve nakli" kanunu ile Türk kanunlarına girdi (29 Mayıs 1979)
ve 2564 sayılı yasa ile bazı düzenlemeler yapıldı (21 Ocak 1982).
- Organ ve doku
sağlanması ve transplantasyon kuralları Sağlık Bakanlığı'nca "Organ ve
doku nakli hizmetleri" yönetmeliği ile hazırlandı (1 Haziran 2000).
- "Ulusal organ ve doku
nakli koordinasyon sistemi" yönergesi yürürlüğe girdi (30 01.2001).
ü
|