Sağlık Bakanlığından:
DİYALİZ MERKEZLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
18 Haziran 2010
CUMA |
Resmî Gazete |
Sayı : 27615 |
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; akut ve kronik böbrek yetmezliği bulunan
hastaların tedavilerini diyaliz yoluyla devam ettirmede, böbrek nakline
hazırlanmalarında ve gerekli diğer tıbbî durumlarda diyaliz yöntemlerini
uygulayacak merkezlerin, planlamalarına, açılmalarına, faaliyetlerine,
denetlenmelerine, merkezde ve merkezin denetiminde görev alacak sağlık
personelinin eğitimi ve sertifikalandırılmasına ilişkin esas ve usûlleri
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik;
üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel
kişileri tarafından diyaliz hizmeti sunmak amacı ile açılan tesisler ve
diyaliz hizmeti ile ilgili faaliyetleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik; 7/5/1987
tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü maddesi
ile 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine ve 13/12/1983
tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b)
Diyaliz: Böbrek yetmezliği veya başka sebeplerle insan vücudunda biriken
toksik maddelerin ve fazla sıvının vücuttan uzaklaştırılması amacı ile
uygulanan diyaliz yöntemlerinin genelini,
c) Genel
Müdürlük: Bakanlık Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
ç)
Hemodiyaliz: Hemodiyaliz cihazı vasıtasıyla yapay membran kullanılarak
diyaliz merkezlerinde veya evde yapılan standart, hemodiafiltrasyon ve
diğer alternatif diyaliz yöntemlerini,
d) Merkez:
Genel olarak, erişkin ve pediatrik diyaliz hastalarına hemodiyaliz
ve/veya periton diyalizi yöntemlerinin uygulandığı, bu Yönetmeliğe göre
kurulup işletilen günü birlik tedavi kuruluşunu,
e)
Müdürlük: İl sağlık müdürlüklerini,
f) Özel
merkez: Diyaliz yöntemlerinin uygulandığı, gerçek kişilere veya özel
hukuk tüzel kişilerine ait diyaliz merkezlerini,
g) Periton
diyalizi: Periton boşluğu ve periton zarı kullanılarak uygulanan sürekli
ayaktan periton diyalizi, aletli periton diyalizi ve bunların
kombinasyonlarını,
ğ)
Sertifikalı uzman tabip: Hemodiyaliz uygulamalarıyla ilgili Bakanlıkça
yaptırılan diyaliz eğitimi sonucu sertifikalandırılan, iç hastalıkları
uzmanı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanını,
h)
Sertifikalı tabip: Hemodiyaliz uygulamalarıyla ilgili Bakanlıkça
yaptırılan diyaliz eğitimi sonucu sertifikalandırılan tabibi,
ı)
Sertifikalı hemşire: Hemodiyaliz veya periton diyalizi uygulamalarıyla
ilgili Bakanlıkça yaptırılan diyaliz eğitimi sonucu sertifikalandırılan
hemşireyi,
i) Reuse:
Diyaliz filtrelerinin sterilizasyon işlemine tabi tutulduktan sonra aynı
hastaya olmak kaydıyla birden fazla kullanılmasını,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Diyaliz Bilimsel Danışma Komisyonu
Komisyonun
teşkili
MADDE 5 –
(1) Komisyon; Tedavi Hizmetleri Genel Müdürünün veya görevlendireceği en
az daire başkanı düzeyindeki bir idari amir başkanlığında, nefroloji
alanında doçent ve profesörler arasından Bakanlıkça seçilen altı üye
olmak üzere toplam yedi kişiden oluşur.
(2)
Komisyon üyeleri, bir yıl süreyle görev yaparlar. Yeni komisyon üyeleri
seçilinceye kadar mevcut üyelerin görevi devam eder.
(3)
Herhangi bir sebeple üyeliğin boşalması halinde, kalan süreyi tamamlamak
üzere yeni üye seçilir. Üyeliğe aynı usulle tekrar seçilmek mümkündür.
Komisyon toplantılarına kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın iki
defa üst üste veya bir üyelik döneminde toplam üç defa katılmayan üyenin
üyeliği sona erer.
(4)
Bakanlık gerekli durumlarda veya komisyonun teklifi halinde toplantının
gündemine göre halk sağlığı, farmakoloji, biyomedikal ve diğer uzmanlık
dallarından uygun göreceği sayıdaki uzmanı, komisyonun faaliyetlerine
yardımcı olmak üzere görevlendirebilir veya bu uzmanlardan müteşekkil
çalışma grupları oluşturabilir.
Komisyonun görevleri
MADDE 6 –
(1) Komisyon, aşağıdaki
görevleri yerine getirir:
a) Ülke
genelinde diyaliz hizmetlerinin gelişimini izleyerek, alınacak
tedbirleri ve ulusal stratejileri belirlemek için ihtiyaç duyulan
konularda,
b) İhtiyaç
halinde diyaliz merkezlerinin faaliyetleri ve alınacak tedbirler
konusunda,
c) Diyaliz
merkezlerine eğitim yetkisi verilmesine veya yetkinin kaldırılmasına
esas olmak üzere,
ç) Diyaliz
eğitim merkezlerinin ve bu merkezlerin uygulayacağı eğitim müfredatının
temel esaslarının ve konularının belirlenmesi ve tıbbî gelişmelere
paralel olarak güncelleştirilmesi ile eğitim ve sınavlar hakkında,
d) Gerek
görüldüğünde, diyaliz tedavisinde kullanılan ilaçlar, solüsyonlar, araç
ve gereçler ile ilgili standartların belirlenmesinde,
e) Diyaliz
ile ilgili ulusal tanı, kayıt ve tedavi protokolleri konusunda,
f) Bu
Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak Bakanlığın gerekli gördüğü
diğer konularda,
Bakanlığa
görüş bildirmek.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 7 –
(1) Komisyon, yılda en az dört
kez toplanır. Bakanlık gerekli hallerde, komisyonu olağan toplantıları
dışında da toplantıya davet edebilir. Toplantı tarihi, yeri ve gündemi,
olağan dışı toplantılar hariç olmak üzere, en az yedi gün önce üyelere
yazılı olarak bildirilir.
(2)
Komisyon, en az beş üyenin katılımı ile toplanır ve üye tam sayısının
salt çoğunluğu ile karar alır. Oylarda eşitlik olması halinde, Başkanın
kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.
(3)
Komisyon kararları, karar defterine yazılır ve toplantıya katılan
üyelerce imzalanır. Karara muhalif olanlar, şerh koymak suretiyle
kararları imza ederler. Muhalif görüş gerekçesi, karar altında veya
ekinde belirtilir.
(4)
Komisyonun sekreterya hizmetleri Genel Müdürlükçe yürütülür.
(5)
Komisyon, gerekli gördüğü hallerde diyaliz ile ilgili sivil toplum
kuruluşları ve özel sektör temsilcilerini, tüm masrafları kendilerine
ait olmak üzere toplantıya davet edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Diyaliz Merkezlerinin Kurulması ve
Planlanması
Merkezlerinin kurulması ve planlanması
MADDE 8 –
(1) Merkezler, üniversiteler,
kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri
tarafından, sadece diyaliz uygulamak amacıyla ayrı bir merkez olarak
kurulabileceği gibi, bunlara ait olan; hastane ve tıp merkezleri
bünyesinde ayrı bir bölüm olarak da kurulabilir.
(2) Merkez
açılacak ilin demografik yapısı, son dönem böbrek yetmezlikli hastaların
bölgesel dağılımı, kurulu tüm cihazlar ve diğer epidemiyolojik
özellikleri dikkate alınarak, ülke genelinde planlama yapılır. Bu
planlamada, kaynakların etkin kullanımına ve atıl kapasiteye yol
açılmamasına dikkat edilir. Diyaliz hizmetlerinin değerlendirilmesi
açısından Bakanlıkça iller bir veya birden fazla bölge olarak
belirlenerek ilan edilir. Bakanlıkça diyaliz hizmet bölgeleri iki yılda
bir Kasım ve Aralık ayında yeniden gözden geçirilir. Bu gözden
geçirmelerde, bölgelendirme ile ilgili değişiklik önerileri altı ay
öncesinden müdürlükten alınır. Değişiklik talepleri Diyaliz Bilimsel
Danışma Komisyonu görüşü de alınarak Bakanlıkça değerlendirilir. Bu süre
içerisinde il bazında öngörülmeyen ihtiyaç doğması durumunda kurulacak
komisyonlar tarafından valilik aracılığı ile Bakanlığa gerekçeleri ile
birlikte ihtiyaç bildirilir. Değerlendirme sonucu bölgelendirmede
yapılacak değişiklikler Bakanlık internet sitesinde ilan edilir.
Bakanlıkça, her yıl Kasım ve Aralık ayında bir sonraki yılın planlaması
yapılarak ülke genelinde yeni merkez açılmasına ihtiyaç duyulan hizmet
bölgeleri ve ihtiyaç kapasitesi belirlenerek Bakanlık internet sitesinde
ilan edilir.
(3) Bir
bölgede yeni bir merkez açabilmek için o bölgenin hedef doluluk oranı
hemodiyaliz cihazı başına düşen hasta sayısının (hasta/cihaz oranının)
beş veya üstü olarak kabul edilir. Bölgedeki toplam hasta/cihaz oranı bu
sayının altında ise yeni merkez açılmasına izin verilmez.
Ancak bu orana; hepatitli hasta ve bunlar için kullanılan
cihazlar, hastanelerin rutin hemodiyaliz hizmeti dışındaki acil
hizmetler için kullandıkları cihazlar, Bakanlıkça ruhsatlandırılmış
diyaliz eğitim merkezleri toplam yirmi beş cihaz sayısına ulaşana kadar,
altıncı fıkrada bahsedilen ünitelerdeki hasta ve cihazlar dahil edilmez.
(4) Yeni
açılacak merkezin cihaz sayısı başlangıçta, onbeşden az, yirmibeşden
fazla olamaz.
(5) Yatak
sayısı en az elli olan hastaneler bünyesinde akut ve/veya acil
durumlarda kullanılmak üzere planlamadan istisna olarak en fazla iki
hemodiyaliz cihazı bulundurulabilir.
(6) Halkın
ihtiyaç duyacağı zorunlu sağlık hizmetlerinin yerinde, en çabuk ve kolay
ulaştırılmasının sağlanması kamuya ait sağlık kurumlarının öncelikli
görevi olması ve diyaliz alanında verilecek uzmanlık eğitimi dikkate
alınarak;
a) Merkez
bulunmayan bir yerleşim yerindeki kamuya ait hastaneler bünyesinde,
b)
Nefroloji yan dal eğitimi verilen tıp fakülteleri ve eğitim ve araştırma
hastaneleri bünyesinde,
planlamadan muaf olarak en fazla beş cihaz kapasitesinde üniteler
kurulabilir. (a) bendindeki ünite hastane başhekiminin görevlendireceği
bir hekim, (b) bendindeki ünite ilgili klinik yetkilisi sorumluluğunda,
en az bir diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire ile diyaliz
hizmeti verilebilir. Bu ünitelerin
durumları düzenli olarak altı ayda bir Diyaliz Hizmetleri Tıbbi Bilgi
Formu ve Diyaliz Merkezleri Bilgi Formu müdürlüğe iletilir.
(7) İlde
HCV (+) ve/veya HBsAg (+) hastaların olası mağduriyetlerinin
engellenmesi açısından müdürlük hemodiyaliz yapan merkezlere seropozitif
cihazları bulundurma zorunluluğu getirebilir.
(8)
Periton diyalizi uygulamaları planlamadan muaftır.
Yatırım
İzni
MADDE 9 –
(1) 8 inci maddeye uygun olmak
kaydıyla merkez açmak isteyenler öncelikle Bakanlıktan bu madde
kapsamında yatırım izni alır. Planlama kapsamında yeni merkez açılmasına
ihtiyaç duyulan hizmet bölgeleri ve ihtiyaç kapasitesine göre Bakanlıkça
ilan edilen yerler için merkez açma talebinde bulunanlar müdürlük
aracılığı ile Bakanlığa müracaat ederler. Özel merkez başvurularında
aşağıdaki belgelerin aslı veya müdürlük tasdikli sureti istenir:
a) Kurulacak merkezin kapasite durumuna
göre ekonomik ve mali yeterliliğinin olduğunu gösteren belgeler,
b) Hak
sahipliğini başkasına devretmeyeceğine dair taahhütname,
c) Yatırım
izninin alındığı tarihten itibaren, bir yıl içinde merkez ruhsatnamesi
alarak işletmeye başlayacağına; ayrıca, merkezi açtıktan sonra işletme
hakkını bir yıl süreyle başkasına devretmeyeceğine dair taahhütname,
ç)
Yapılacak ilanda belirtilen diğer belgeler.
(2) Aynı
bölgede birden fazla yeni merkez açma başvurusu yapılması durumunda
öncelik sırası şu şekilde belirlenir.
a) Bölgede
daha önceden açılmış merkezi olmayanlar,
b)
Müstakil binada kurulacak olanlar.
(3) İkinci
fıkradaki sıralamaya göre aynı önceliğe sahip birden fazla müracaat
olması halinde, müracaat edenler arasında noter huzurunda kura çekilerek
hak sahibi belirlenir.
(4)
Değerlendirme sonucu hak sahibi olanlar en geç altı ay içerisinde merkez
kurmak üzere inşaata başlar ve bir yıl içerisinde merkezi hasta kabulüne
hazır hale getirir. Bir yılın sonunda merkezin hasta kabulüne hazır hale
getirilememesi durumunda, toplam yatırım maliyetinin %50’ nin üzerinde
gerçekleşmişse müdürlük tarafından dört aylık ek süre verilebilir.
Verilen ek süreye rağmen şartları yerine getirmeyen başvuru sahibi ülke
genelinde beş yıl süreyle merkez açmak için tekrar başvuruda bulunamaz.
Merkez açmak için başvuranlara müdürlükçe bu madde hükümleri hakkında
ayrıca yazılı bilgilendirme yapılır. Hak sahibinin, verilen sürelerde
merkezi açmayacağı veya açamayacağı tespit edilmesi halinde bir ay
içerisinde yeni hak sahibi belirleme işlemleri başlatılır.
(5) Özel
hastaneler ve tıp merkezleri bünyesinde açılacak merkezlerin öncelikle
kendi ruhsatlandırma mevzuatına uygunluğu aranır. İlgili mevzuatına göre
bünyesinde merkez açabilecek olanların işlemleri bu Yönetmelik
hükümlerine göre yapılır. Bu şekilde açılacak merkezler bakımından
sağlık kuruluşunun Bakanlıkça onaylanan ön izin projesinde diyaliz
merkezi yeri gösterilmiş olması 8 inci madde kapsamında yapılacak
planlamadan istisna bir hak vermez.
(6) Kamu
kurum ve kuruluşlarına merkez ön izin belgesi Bakanlıkça verilir.
Bina durumu
MADDE 10 –
(1) Merkezler;
a) Hastane
ve tıp merkezi bünyesinde;
b) İmar
mevzuatı hükümlerine göre yapı kullanma izni almış ve müstakil olarak bu
işe ayrılmış binalarda,
c) Kat
mülkiyeti ve ilgili diğer mevzuatına göre gerekli izinleri alınmış, çok
katlı binaların ayrı girişi olan müstakil bölümlerinde,
kurulur.
Merkezlerde diyaliz tedavi salonları bodrum katında bulunamaz. Binanın
merkez olarak kullanılan kısımlarında, laboratuvar dışında başka amaçlı
oda veya birimler bulunamaz.
(2)
Merkezin bulunduğu bina için, birinci fıkrada belirtilen yapı kullanma
izin belgesinin yanında;
a) Çok
katlı binalarda faaliyette olan merkezlerde, giriş katı haricindeki
katlarda da hasta tedavi ve kullanım alanı mevcut ise, sedye taşımaya
müsait ve merkezin jeneratörüne bağlı olan asansör,
b) Yangına
karşı güvenlik tedbirlerinin alındığını gösteren ve yetkili merciden
verilen rapor,
c)
Merkezin, sıcak mevsimlerde uygun klima sistemiyle soğutulmasını,
merkezî veya kat kaloriferi sistemi ile ısıtılmasını sağlayacak sistemi,
ç)
Merkezlerde, elektrik kesilmesi halinde en kısa süre içinde otomatik
olarak devreye girebilecek ve elektrik projesinde hesaplanan kurulu
gücün en az % 70’i oranında uygun güç ve nitelikte bir jeneratör,
bulunur.
(3)
Ruhsatname alındıktan sonra binada esasa yönelik değişiklikler, ancak
müdürlüğün izni ile yapılabilir.
Merkezin bölümleri
MADDE 11 –
(1) Hemodiyaliz uygulaması yapılacak merkezlerde, aşağıda belirtilen
bölümler bulunur;
a) Toplam
alanı en az yirmi metrekare olan hasta kabul ve dinlenme bölümü,
b) Kadın
ve erkek hastalar için ayrı olmak üzere hasta giyinme ve soyunma bölümü
ile cihaz sayısı kadar hasta dolapları ile personel giyinme dolapları,
c) Su
sistemi odası,
ç) Yatak
başına en az yedi metrekare düşecek şekilde diyaliz alanları; HBs
Ag (+) hastalar için ayrı bir bölüm, HCV (+) hastalar için ayrı
cihazlar,
d) Acil
bakım ve tedavi odası,
e) İdarî
oda ve büro,
f) Kadın
ve erkek hastalar için ayrı olmak üzere özürlülerin de yararlanabileceği
şekilde düzenlenmiş, kapısı dışarı doğru açılan en az iki adet hasta
tuvaleti ve iki adet lavabo; personel için ayrı bir tuvalet ve lavabo,
g) Depo
olarak kullanılabilecek uygun bir alan.
(2)
Periton diyalizi uygulanacak merkezlerde, aşağıda belirtilen bölümler
bulunur;
a) Toplam
olarak en az onbeş metrekare alana sahip hasta kabul ve dinlenme bölümü,
b) Toplam
olarak en az dokuz metrekare alana sahip hasta eğitimi odası,
c) Toplam
olarak en az oniki metrekare alana sahip ve lavabosu bulunan tıbbî bakım
ve solüsyon değişimi odası,
ç) En az
iki tuvalet,
d) Depo
olarak kullanılabilecek uygun bir alan.
(3)
Hastane veya tıp merkezi bünyesinde açılacak merkezde veya hemodiyaliz
uygulaması ile periton diyalizinin birlikte yapılacağı merkezlerde
ikinci fıkranın (a), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen bölümlerin
bulunması istenmez.
Merkezde
bulunması gerekli cihaz, tıbbî donanım, araç ve gereçler
MADDE 12 –
(1) Merkezlerde aşağıdaki
cihazlar, tıbbî donanım, araç ve gereçler bulundurulur;
a)
Hemodiyaliz uygulaması yapacak merkezler için ilgili mevzuata ve
alınacağı tarihteki standartlara uygun üretilmiş, orijin ülkede
kullanımı devam eden ve üretici veya yetkili temsilci firma tarafından
performans yeterliliği kanıtlanmış olan, en az on beş hemodiyaliz
cihazı:
1)
Merkezler olası cihaz arızalarında hastaların mağdur olmalarının
önlenmesi açısından
bir hemodiyaliz cihazını yedek olarak
bulundurur.
2)
Merkezlere alınacak ikinci el cihazlar yedi yaşını geçemez.
b)
Hemodiyaliz yapılacak merkezlerde hemodiyaliz cihazları için su sistemi;
kullanılan diyaliz cihazı sayısı ile orantılı kapasitede ve hemodiyaliz
tedavisi için uygun suyu üreten; kum filtresi, aktif karbon filtresi,
yumuşatıcı filtreler, mikropartikül tutucu, sterilizasyon amaçlı
ultraviyole veya ultrafiltre sistemini de kapsayan reverse-ozmos
sistemi,
c)
Hemodiyaliz yapılacak merkezlerde kullanılan diyaliz cihazı sayısı kadar
hareketli hasta yatağı veya koltuğu,
ç) Periton
diyalizi yapılacak merkezler bir adet aletli periton diyalizi cihazı, en
az iki adet hasta yatağı veya koltuğu,
d)
Taşınabilir monitörlü elektrokardiyografi cihazı ve defibrilatör,
e) Ambu ve
airway de içeren tam donanımlı acil müdahale kiti,
f) İhtiyaç
anında birden fazla hastaya yetecek kapasitede olan oksijen desteği,
g) Birisi
enfekte hastalar için olmak üzere en az iki adet aspiratör,
ğ) Hasta
hassas tartı sistemi,
h) Yeterli
havalandırma sistemi,
ı)
Hastalar ile ilgili tıbbî kayıtları tutacak bellek kapasitesinde ve
internet bağlantısı olan bilgi işlem sistemi,
i)
Hastane/tıp merkezi bünyesinde bulunmayan merkezler için sterilizasyonun
temini,
j) Sedye
ve tekerlekli sandalye.
(2)
Merkez, hastalarına acil durumlarda sodyum ve potasyum seviyesi bakmak
için iyonometri cihazı, hastalarına acil durumda hizmet vermek üzere bir
ambulans bulundurabilir.
(3) Merkez
sadece diyaliz hastalarına yönelik olmak ve Yönetmelik eki Ek-3’deki
tetkikleri yapmak üzere ilgili mevzuat uyarınca ruhsatlandırılmış bir
laboratuvar kurar veya bu nitelikleri haiz bir laboratuvar ile anlaşır.
Merkezin kendi bünyesinde kuracağı laboratuvar ile diyaliz hastaları
haricindeki hastalara laboratuvar hizmeti vermek istemesi halinde
müstakil girişli laboratuvar oluşturur ve diyaliz hastaları ile doğrudan
teması engeller.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Merkezlerin Personel Durumu
Faaliyet iznine esas personel
MADDE 13 –
(1) Merkezlerde bulunması gereken faaliyet iznine esas personel
şunlardır;
a) Mesul
müdür: Merkezin tıbbî, idarî ve teknik hizmetleri tabip bir mesul müdür
sorumluluğunda yürütülür. Mesul müdür, hemodiyaliz sertifikası sahibi
tabipse aynı zamanda merkezin hemodiyaliz sertifikalı tabiplik görevini,
nefroloji uzmanı ya da sertifikalı uzman tabip olması halinde ise
merkezin mesul müdürlüğü yanında uzmanlık hizmetini de yürütür. Merkezde
genel çalışma saatleri dışındaki zamanda ve kabul edilebilir mazeret
hallerinde mesul müdürün yerine, mesul müdürün yazılı şekilde yetki
devri yaptığı bir tabibin bulunması zorunludur. Mesul müdür, ilde
valilikçe belirlenen genel çalışma saatleri dışında muayenehane veya
başka bir sağlık kurum/kuruluşunda çalışabilir. Özel kanununa göre
geçici olarak meslekten men edilenler, bu yasakları süresince merkezde
mesul müdürlük yapamazlar. Hastane ve tıp merkezi bünyesinde faaliyet
gösterecek merkezler için ayrı mesul müdür görevlendirmesi istenmez.
b)
Sertifikalı tabip: Merkezlerde asgari bulunması gerekli sertifikalı
tabip sayısı, aktif hemodiyaliz cihazı sayısına göre belirlenir. İlk
otuz cihaza kadar bir; otuz bir ilâ elli cihaz için iki sertifikalı
tabip bulunur. Elliden fazla cihazı olan mevcut merkezler için her otuz
cihaza bir sertifikalı tabip bulunur. Ancak, her tedavi seansı için,
otuz hasta için bir; otuz bir ilâ altmış hasta için iki ve müteakip her
otuz hasta için ilâve bir sertifikalı tabip bulunur. Merkezde kadrolu
çalışan sertifikalı tabip çalışma belgesinde belirtilen merkezdeki
çalışma saatleri dışında muayenehane veya başka bir sağlık
kurum/kuruluşunda çalışabilir. Merkezler asgari bulunması zorunlu olan
sayının üzerinde sertifikalı tabibi kısmi zamanlı olarak çalıştırabilir.
c) Uzman
tabip: Hemodiyaliz tedavisi gören her hasta, en az ayda bir kez tercihen
nefroloji uzmanı veya sertifikalı uzman tabip tarafından muayene
edilerek değerlendirilir, her türlü ilaç ve diyaliz tedavisi düzenlenir.
Bir uzman tabip aylık en fazla dörtyüz hemodiyaliz hastası
değerlendirebilir. Bu değerlendirme, merkezde kadrolu veya kısmi zamanlı
görev yapan uzman tabipler tarafından yapılabileceği gibi ücreti hasta
adına merkez tarafından karşılanmak kaydıyla özel hastane veya tıp
merkezinden hizmet satın alma yolu ile yaptırılabilir veya bu
hizmetlerin kamuya ait hastanelerde yapılabilmesi için merkez gerekli
tedbirleri alır. Merkezin bulunduğu ilde uzman tabip hizmeti
sağlanamıyorsa aynı şartlarda diğer illerden bu hizmet sağlanır.18
yaşından küçük diyaliz hastalarının uzman değerlendirmesini çocuk
nefroloji uzmanı veya sertifikalı çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı
yapar. Periton diyalizi tedavisinde uzman tabip değerlendirmesi,
yalnızca nefroloji uzmanı tarafından yapılır.
ç) Diyaliz
teknikeri veya hemşiresi: Merkezlerde diyaliz işlemini uygulayacak;
hemodiyaliz uygulaması için üniversitelerin sağlık hizmetleri meslek
yüksek okulu diyaliz bölümlerinden mezun diyaliz teknikeri veya
sertifikalı hemşire, periton diyalizi için periton diyalizi sertifikalı
hemşire aşağıda belirtilen sayıda bulundurulur.
1)
Hemodiyaliz yapılan merkezlerde faaliyet iznine esas diyaliz teknikeri
veya sertifikalı hemşire sayısı, merkezdeki hemodiyaliz cihazının
sayısına göre belirlenir. İlk on cihaza kadar iki, bu sayının üzerinde
ilâve her beş cihaz için ilâve bir diyaliz teknikeri veya hemşire
bulunur.
2)
Merkezlerde her tedavi seansında on hastaya kadar en az iki diyaliz
teknikeri veya sertifikalı hemşire; daha sonraki her beş hasta için
ilâve bir diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire bulunur. Ancak, ilk
on cihaz için gerekli olan faaliyet iznine esas personel haricinde,
diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire bulunmaması hallerinde, her
tedavi seansında öngörülen diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire
sayısının yarısını aşmayacak şekilde ve tam gün süreyle çalışmak
kaydıyla sertifikasız hemşire çalıştırılabilir. Bu durumda çalışacak
personelin gözetiminden sorumlu, o seans için en az bir diyaliz
teknikeri veya sertifikalı hemşire bulunur. Bu şekilde çalıştırılan
hemşireler için, merkez tarafından işe başladığı tarihten itibaren en
geç altı ay içinde sertifikasyon eğitimi için başvuru yapılır.
3) Periton
diyalizi yapılacak merkezde periton diyalizi sertifikalı hemşire sayısı,
merkezdeki hasta sayısına göre belirlenir. İlk elli hasta için bir;
ilâve her elli hasta için bir periton
diyalizi sertifikalı hemşire çalıştırılır.
Hemodiyaliz ve periton diyalizinin birlikte yapıldığı merkezde, her iki
diyaliz sertifikasına sahip hemşire hem hemodiyaliz hem de periton
diyalizi bakımından faaliyet iznine esas personel olarak kabul edilir.
Ancak bu durumdaki hemşireler eş zamanlı mesai yapamaz.
d)
Teknisyen veya tekniker: Merkezde, diyaliz cihazları ve müştemilatı ile
su sistemi konusunda en az üç ay süre ile eğitim gördüğüne dair belge
veya diplomayı haiz bir teknisyen veya tekniker bulundurulur veya teknik
servis ile bakım anlaşması yapılır.
Diğer
personel
MADDE 14 –
(1) Merkezler, tedavi gören
hastalara programlı diyalizin başlangıcında ve daha sonrasında
hastaların ihtiyaç duyması halinde diyetisyenlik ve psikolojik
danışmanlık hizmeti sağlar.
(2)
Yardımcı personel: Hemodiyaliz yapılan merkezlerde her sekiz hemodiyaliz
cihazı için bir yardımcı personel; yalnızca periton diyalizi yapılan
merkezlerde ise en az bir yardımcı personel bulunur.
Personelin görevden ayrılması, hastalık hali ve izinler
MADDE 15 –
(1) Özel merkezde görev yapan
faaliyet iznine esas personel, çalıştığı merkezden ayrılmak istemesi
halinde en az bir ay önceden görev yaptığı merkeze bir dilekçe ile
başvurarak ayrılacağını bildirir.
(2)
Merkezde mesul müdür ve asgariyi teşkil eden kadrolu diyaliz sertifikalı
tabibin görevden ayrılması, hastalık hali ve yasal izin durumlarında bu
görevler en fazla üç aylık süre için başka bir tabip tarafından
yürütülür. Mesul müdürün çeşitli nedenlerle otuz günü geçmeyen kısa
süreli merkezden ayrılması durumunda yerine başka bir tabip vekâlet
edebilir. Bu durum en geç bir hafta içerisinde müdürlüğe bildirilir.
Ancak otuz günü geçen ayrılık durumunda üç aya kadar mesul müdürlük
görevini yürütecek tabibe müdürlükçe geçici mesul müdürlük belgesi
düzenlenir. Üç aylık süre sonunda merkez, yeni bir mesul müdür ile
sözleşme yaparak müdürlüğe bildirir. Bu süre sonunda mesul müdür ve
sertifikalı tabip bulunamaması halinde diyaliz merkezinin valilikçe
faaliyeti durdurularak en fazla altı aylık süre ile faaliyet izin
belgesi askıya alınır. Bu süre sonunda da eksiklik giderilememesi
durumunda merkezin ruhsat ve faaliyet izin belgesi iptal edilir. Bu
durumda, hastaların mağdur edilmemesi için müdürlükçe gerekli tedbirler
alınır.
(3) Uzman
tabip değerlendirmesi hizmetinin 13 üncü maddeye uygun olarak
verilmediğinin tespiti halinde, müdürlükçe denetim formunda belirtilen
işlem yapılır.
(4)
Merkezde diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire sayısı bu
Yönetmelikte seans başına belirlenen asgarî sayının altına düştüğü
takdirde, her tedavi seansında öngörülen diyaliz teknikeri veya
sertifikalı hemşire sayısının yarısını aşmayacak şekilde ve tam gün
süreyle çalışmak kaydıyla sertifikasız hemşire çalıştırılabilir. Bu
durumda çalışacak personelin gözetiminden sorumlu, o seans için en az
bir diyaliz teknikeri veya sertifikalı hemşire bulunur. Bu şekilde
çalıştırılan hemşireler için, merkez tarafından işe başladığı tarihten
itibaren en geç altı ay içinde sertifikasyon eğitimi için başvurusu
yapılır. Buna uymayan diyaliz merkezine müdürlük tarafından kırk beş
günlük süre verilerek uygunluğun sağlanması yazılı olarak ihtar edilir
ve bu süre sonunda personel eksikliğini gidermeyen merkezin hasta sayısı
mevcut personel sayısına uygun olacak şekilde azaltılır.
Personelin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 16 –
(1) Mesul müdür; merkezin
tıbbî, idarî ve teknik hizmetlerini mevzuata uygun olarak idare etmek ve
denetlemekten sorumludur. Bu kapsamda;
a)
Ruhsatlandırma ile ilgili her türlü işlemleri yürütür.
b) Diyaliz
merkezinin ruhsatlandırılmasından sonra, her türlü personel, bina,
tesis, cihaz ve diğer tıbbî ve fizik şartlardaki herhangi bir
değişikliği ilgili müdürlüğe bildirir.
c)
Bakanlık ve müdürlük ile ilgili olan her türlü yazışmaları yürütür.
ç)
Merkezin bilgi işlem sistemi aracılığıyla günlük olarak kaydedeceği ve
kaydettiği hasta ve seans sayılarını, hasta mortalitesini, Yönetmelik
uyarınca yapılması gereken tıbbî muayene ve tetkiklerin kayıtlarını ve
Bakanlıkça talep edilen diğer bilgileri, Bakanlığın bu bilgilere her an
ulaşabileceği şekilde hazır tutar.
d) Mazeret
sebebiyle görev yerini terk etmesi halinde yerine başka bir tabibi
vekaleten bırakır. Ayrılışın bir aydan fazla sürdüğü hallerde müdürlüğe
bildirimde bulunur.
e) İlgili
mevzuat uyarınca bildirimi zorunlu olan hastalıkları yetkili mercilere
bildirir.
f)
Merkezin sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlerinin düzenli bir şekilde
yapılmasını sağlar.
g) Su
sisteminden elde edilen suyun bakteriyolojik ve kimyasal analizleri ile
su sisteminin günlük takibini yaptırır.
ğ)
Yönetmelikte belirtilen; “tıbbî takip ve tetkikler”, “hastaların
izlenmesi ve eğitimi”, “personelin tıbbî kontrolü”, “organ ve doku nakli
merkezleri ile ilişki”, “hastaların ve cihazların kayıtları”, “su
sisteminin kontrolü”, “atıkların imhası” hususlarının yürütülmesini
sağlar.
h)
Hemodiyaliz ve periton diyalizi uygulamaları ile ilgili Yönetmelikte
öngörülen tüm formları ve bilgileri düzenli olarak Bakanlığa bildirir.
(2) Uzman
tabip: Nefroloji uzmanı veya sertifikalı uzman tabip tarafından
yapılacak değerlendirme, hastaların tıbbî açıdan tedavilerinin
düzenlenmesi, izlenmesi, faydalı olacak tedbirlerin belirlenmesini
içerir. Uzman tabip ayda en az bir defa olmak kaydıyla, hastaların
klinik ve laboratuvar değerlendirmelerini yapmak, diyaliz ve ilaç
tedavilerini düzenlemekle yükümlüdür. Gerektiği durumlarda tıbbi
uygulamalar ile ilgili sertifikalı tabibi yönlendirir.
(3)
Sertifikalı tabip: Uzman tabibin muayene ve değerlendirmesine göre
belirlenen tedavi şemasına göre hastalara hemodiyaliz ve ilaç tedavisi
uygulanması, tedavi seansı sırasında hastaların tıbbî yönden izlenmesi,
her diyaliz seansında hastanın dosyasına gözlem notunun kaydedilmesi ve
ortaya çıkabilecek akut komplikasyonlarda hastaya ilk müdahalenin
yapılmasından sorumludur.
(4)
Diyaliz teknikeri ve hemşiresi: Hemodiyaliz seansı öncesinde,
hemodiyaliz sırasında ve sonrasında hastanın her türlü tıbbî bakımını,
nefroloji uzmanı, sertifikalı uzman tabip ve sertifikalı tabibin
direktiflerine göre yapmak, hemodiyaliz hastalarına eğitim vermek, rutin
hasta takiplerini yapmak, tedavilere ilişkin kayıtları tutmak,
hemodiyaliz cihazlarını diyalize hazırlamak, diyaliz setlerini
hazırlamak, hastanın damar yolunu açmak, sterilizasyon ve yüzey
dezenfeksiyon işlerini yürütmekle görevlidir. Periton diyalizi
hemşiresi, nefroloji uzmanının direktifleri doğrultusunda rutin hasta
takiplerini yapmak, hastalara eğitim vermek, takip ve tedavilere ilişkin
kayıtları tutmak ve tedavinin gerektirdiği uygulamaları ve testleri
yapmakla görevlidir. Periton diyaliz hemşiresi ayrıca, hastaların sağlık
durumunun gerektirdiği hallerde ve nefroloji uzmanının tespit edeceği
kurallar çerçevesinde periton diyalizi hastalarının ev ziyaretlerini
yapar. Bu ziyaretlerin programlanması ve uygulanması sırasındaki
ihtiyaçlar, merkez tarafından temin edilir.
(5)
Tekniker/teknisyen: Diyaliz merkezinin teknik alt yapısı ile ilgili her
türlü problemlerin çözülmesi, teknik hizmet ve takibi yapmakla, diyaliz
cihazlarını hizmeti aksatmayacak şekilde hazır vaziyette bulundurmakla
ve görev alanına giren diğer problemleri mesul müdür ve sertifikalı
tabibe bildirmekle görevlidir. Ayrıca, su sisteminin bakımının yapılması
ve hemodiyaliz cihazının diyalize hazırlanması işlerini yürütür.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme
Komisyonu, Diyaliz Merkezlerinin
Açılması ve Cihaz Artırımı
Komisyonun
teşkili
MADDE 17 –
(1) Bakanlıktan merkez açmak üzere yatırım izni almış yatırımcıların
merkez açılıncaya kadar yapacakları başvuru işlemleri ile merkezlerin
cihaz artırımı konusunun değerlendirilmesi için müdürlük nezdinde
Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonu oluşturulur.
(2)
Komisyon, il sağlık müdürü veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının
başkanlığında; ilgili şube müdürü, kamu kurumlarına ait hastaneler
bünyesinde çalışan iki nefroloji uzmanı yoksa sertifikalı uzman tabip,
olmak üzere toplam dört kişiden oluşur. Diyaliz merkezleri ile ilgili
yeni açılma, tadilat yada proje değişikliği gibi görev alanları ile
ilgili konularda müdürlükten yoksa il bayındırlık ve iskan müdürlüğünden
bir mühendis veya mimar komisyona dahil edilir. Bu komisyona
gerektiğinde müdürlüğün daveti veya Bakanlıkça re’sen Diyaliz Bilimsel
Danışma Komisyonu üyesi katılabilir.
(3)
Komisyonda yer alacak şube müdürü diyaliz sertifikasına sahip veya
diyaliz eğitimi
alma şartlarını taşır.
(4) O il
sınırları içerisinde kamu kurumlarına ait hastaneler bünyesinde çalışan
nefroloji uzmanı veya diyaliz sertifikalı uzman tabip yok ise bir başka
ildeki kamu kurumlarına ait hastaneler bünyesinde çalışan aynı
nitelikteki tabipler görevlendirilebilir.
Başvuru ve
ruhsata esas belgeler
MADDE 18 –
(1) Yatırım izni alan hak
sahibi, merkez ruhsatlandırılması için aşağıdaki belgelerle müdürlüğe
başvurur;
a)
Bakanlıktan alınan yatırım izin belgesi,
b) Özel
merkezler için mesul müdüre ait belgeler;
1)
Merkezde mesul müdür olarak çalışacaklarına dair mesul müdürlük
sözleşmesi,
2) T.C.
kimlik numarası beyanı,
3)
Diploması ve var ise, uzmanlık belgesinin veya sertifikasının müdürlük
tasdikli birer örneği,
4) Başvuru
sırasında son altı ay içinde ve tanınmasına engel olmayacak şekilde
çekilmiş iki adet vesikalık fotoğrafı,
5) Tabip
odası kayıt belgesi,
c)
Merkezin her katı için ayrı olmak üzere mimar tarafından düzenlenmiş,
yerleşim ve kullanım alanlarını gösteren 1/100 ölçekli planlar,
ç)
Merkezin kurulacağı binanın yapı kullanma izni belgesi,
d) Yangına
yönelik tedbirlerin alındığına dair yetkili merciden alınmış olan rapor,
e)
Yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen asgari cihaz, araç ve gereçler
için diyaliz merkezinin kullanım hakkı olduğunu gösteren belge ile
merkez yetkilisi tarafından onaylanan cihaz listesi,
f) Kurucu
gerçek kişi ise, T.C. kimlik numarası beyanı; vakıf ise, vakıf senedinin
ve ticaret sicil gazetesi kaydının; şirket ise, sermaye durumunun ve
şirket ortaklarını gösteren ticaret sicili gazetesinin örneği.
Başvurunun değerlendirilmesi ve ruhsatlandırma
MADDE 19 –
(1) Başvuru; Diyaliz Merkezleri
Başvuru Değerlendirme Komisyonu tarafından öncelikle dosya üzerinden
incelenir ve noksanlıklar var ise, başvuru sahibine yazı ile bildirilir.
Başvuru dosyasında noksanlık yok ise komisyon üyelerinin tamamının
iştirakı ile personel, bina, tıbbî donanım ve cihaz, araç ve gereçler
ile Yönetmeliğin öngördüğü diğer hususlara uygunluk yönünden merkez
yerinde incelenerek sonuçları bir rapor halinde müdürlüğe sunulur.
Başvuru belgeleri noksan veya inceleme sonucunda durumu mevzuata uygun
olmayan başvuru dosyası, ret gerekçeleriyle birlikte başvuru sahibine
resmî bir yazı ile iade edilir.
(2)
Müdürlüğe yapılan başvuru üzerine gerekli işlemler, başvuru tarihinden
itibaren en geç onbeş iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Başvuru
dosyası noksansız ve yerinde yapılan incelemede uygun görülen merkezler
için merkez sahibi adına, müdürlükçe Ek-6’daki Diyaliz Merkezi
Ruhsatnamesi, mesul müdür adına Mesul Müdürlük Belgesi düzenlenir.
Ruhsatnamenin müdürlük tasdikli bir örneği Bakanlığa gönderilir.
(3)
Ruhsatnamenin müdürlükçe düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içerisinde
faaliyet izni alarak faaliyete geçmeyen merkezin ruhsatnamesi müdürlükçe
iptal edilir. Ruhsatnamede, merkezde hemodiyaliz ve/veya periton
diyalizi yapıldığı açıkça belirtilir. Merkez sahipliği, adres
değişikliği ve merkezin kayıtlı cihaz kapasitesinin değiştirilmesi
hallerinde, müdürlüğe sadece değişen hususlar ile ilgili belgeler
sunulur ve yeni ruhsatname düzenlenir.
(4)
Merkezin planlamaya uygun olarak başka bir yere nakli ve ruhsatında
kayıtlı cihaz kapasitesinin artırılması durumlarında, komisyon
tarafından yerinde inceleme yapılır ve yukarıdaki fıkralara göre
ruhsatlandırma işlemleri yürütülür.
Faaliyet izni
MADDE 20 –
(1) Ruhsat alan merkez aşağıdaki belgelerle birlikte faaliyet izni için
müdürlüğe başvurur;
a) Diyaliz
merkezinde görev yapacak tüm personelin bu Yönetmelik uyarınca istenilen
meslekî sertifikaları ile diplomalarının ve uzmanlık belgelerinin
müdürlük tasdikli örnekleri; kamu kurum ve kuruluşlarından yapılan
başvurularda ise, bu belgelerin kurum amirinden tasdikli örnekleri,
b)
Nefroloji uzmanı veya diyaliz sertifikalı uzman tabip, merkezin
kadrosunda görev yapacak ise uzmanlık belgeleri veya sertifikaları, bu
hizmet dışarıdan hizmet alımı ile gördürülecek ise hizmet alım
sözleşmesi örneği veya kamu kurumları ile yapılacak protokol örneği,
c) Özel
merkezde, görev yapacak personelin tamamı ile yapılan sözleşmeler,
ç) Hizmet
alım yolu ile gördürülecek diğer hizmetlere ilişkin sözleşme örnekleri,
d) Yeterli
nitelikte ve kapasitedeki su sisteminin yaptığı arıtma sonrasında elde
edilen suyun, bakteriyolojik ve kimyasal analiz sonuçlarının Avrupa
Birliği Farmakopesisindeki standartlara uygun olduğunu gösterir belge,
e)
Merkezde kullanılacak diyaliz cihazlarının marka, imâl tarihi, imâl
edildiği ülkeyi belirten liste.
(2)
Başvuru dosyası müdürlükçe incelenir. Başvurunun uygun bulunması halinde
müdürlükçe Ek-6’daki “Faaliyet İzin Belgesi” yedi iş günü içinde
düzenlenir ve bu belgenin verilmesi ile merkez hasta kabul ve tedavisine
başlar. Faaliyet izin belgesinde merkezde yapılacak hemodiyaliz ve/veya
periton diyalizi uygulaması açıkça belirtilir.
(3)
Merkezde görev yapacak tüm personele mesul müdür tarafından hazırlanıp
müdürlükçe onaylanacak Ek-4’deki “Personel Çalışma Belgesi” düzenlenir.
Bu belge düzenlenmeden merkezde personel çalışamaz.
Merkezlerin cihaz arttırması
MADDE 21 –
(1) Faaliyette olan merkezlerin
hasta sayılarının artmasına paralel olarak
cihaz arttırma gerekliliği ortaya çıkması
halinde buna yönelik talepler Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme
Komisyonu tarafından aşağıdaki kriterler esas alınarak değerlendirilir.
a) Bir
bölgede cihaz artırımı yapabilmek için o bölgenin hedef doluluk oranı
hemodiyaliz cihazı başına düşen hasta sayısı (hasta/cihaz oranının) dört
veya üstü olarak kabul edilir. Bölgedeki toplam hasta/cihaz oranları bu
sayıların altında ise cihaz artırımına izin verilmez. Bu orana;
hepatitli hasta ve cihazlar, hastanelerin rutin diyaliz hizmeti
dışındaki acil hizmetler için kullandıkları cihazlar ile kamuya ait
diyaliz eğitim merkezleri yirmibeş cihaz sayısına ulaşana kadar hasta ve
cihaz dahil edilmez.
b) Cihaz
artırımı için hedef doluluk oranları yukarıda belirtilen değerlerin
üzerinde ise bölge toplamında artırılabilecek cihaz sayısı
değerlendirmeye tabi tutularak altı ayda bir defa (her yıl Ocak ve
Temmuz ayı içinde) müdürlük tarafından ilan edilir. Merkezler, ilanı
takiben otuz gün içerisinde taleplerini müdürlüğe iletir, müdürlük de bu
talepleri başvuru bitiminden sonra otuz gün içinde bu Yönetmelik
kapsamında değerlendirerek sonuçlandırır.
c) Cihaz
artırımı başvurusunda bulunan merkeze bir defasında en fazla beş olmak
üzere cihaz arttırma izni verilir. Cihaz artırımları en fazla elli'ye
kadar yapılabilir. Elli’nin üzerinde cihazı bulunan mevcut merkezlere
cihaz artırma izni verilmez. Bir bölgede birden
fazla sayıda cihaz artırım başvurusu olması durumunda talepler aşağıda
belirtilen öncelik sırasına göre değerlendirilir:
1)
Yirmibeşten az olmak kaydıyla cihaz sayısı düşük olan merkez,
2) Cihaz
sayısı yirmibeşten fazla olmak kaydıyla hasta/cihaz oranı yüksek merkez,
3) Daha
önce cihaz artırımı yapmamış merkez,
4)
Müstakil binada kurulu merkez.
(2)
Birinci fıkradaki sıralamaya göre aynı önceliğe sahip birden fazla
müracaat olması halinde, müracaat edenler arasında en fazla önceliğe
sahip olmak tercih sebebidir. Aynı sayıda önceliğe sahip olanlar
arasında noter huzurunda kura çekilerek hak sahibi belirlenir.
(3) Cihaz
artırımı izni alan merkezler aşağıdaki özellikleri taşıyan cihazları
ekleyebilir;
a) İlgili
mevzuata ve alınacağı tarihteki standartlara uygun üretilmiş, orijin
ülkede kullanımı devam eden ve üretici veya yetkili temsilci firma
tarafından performans yeterliliği kanıtlanmış olan cihazlar,
b) İkinci
el cihazlar için yedi yaşını geçmemiş olan cihazlar.
Merkezlerin taşınması, birleşmesi, devri ve askıya alma
MADDE 22 –
(1) Bakanlıkça belirlenen bölgeler içinde merkezlerin mevcut cihaz
kapasiteleri ile taşınma veya birleşmeleri planlama kapsamı dışında
tutulur. Taşınma ve birleşme müdürlük izni ile yapılır. Bu birleşmelerde
toplam cihaz sayısı elli’yi geçemez. Bölge dışına taşınma ve birleşmeler
ise planlama hükümlerine tabidir. Hemodiyaliz merkezlerine, birleşme ve
taşınma durumlarında tadilat, inşaat ve alt yapının hazırlanması gibi
işlemler için müdürlük tarafından en fazla altı aylık süre verilir.
(2)
Merkezlerin devri mümkündür. Devirde merkezi devir alan ve devir eden
gerçek veya tüzel kişiler arasında merkezin devrine ilişkin yapılacak
sözleşme örneği ile devir alana ait belgeler müdürlüğe ibraz edilir.
Müdürlükçe devir alan adına yeni ruhsatname ve faaliyet izni belgesi
düzenlenir.
(3)
Personel eksikliği, tadilat, ekonomik vb. sebeplerle işletenin kendi
talebi ile merkezin faaliyetini askıya alma talebi halinde müdürlükçe en
fazla altı aylık süre ile faaliyet izni askıya alınabilir. Bu durumda,
hastaların mağdur edilmemesi için müdürlükçe gerekli tedbirler alınır.
Süre sonunda faaliyetine başlamayan merkezin ruhsat ve faaliyet izin
belgesi iptal edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Diyaliz Merkezlerinde Tıbbî Takip, Tetkik
ve Kontroller
Hastaların diyalize alınma kararı, hasta raporları ve reçete
düzenlenmesi
MADDE 23 –
(1) Hastaların programlı
hemodiyaliz yada periton diyalizine alınması için nefroloji uzmanı
tarafından hazırlanmış diyaliz raporunun olması gerekir. Periton
diyalizi raporları sadece nefroloji uzmanı tarafından düzenlenir,
hemodiyaliz raporları, hastanın bulunduğu ilde nefroloji uzmanı
bulunmaması durumunda sertifikalı uzman tabip tarafından
da düzenlenebilir. Raporda hastanın hangi süreyle ve haftada kaç
defa hemodiyalize gireceği, periton diyalizi yapılacak ise uygulanacak
periton diyalizi yöntemi, günlük değişim sayısı, kullanılacak
solüsyonların içeriği ve hacmi belirtilir.
(2) Ortaya
çıkabilecek acil durumlar hariç hastanın diyaliz ve hastalık ile ilgili
uzmanın düzenlediği tedavide değişiklik yapılamaz.
Hastaların
tıbbi takibi, personelin tıbbî kontrolü
MADDE 24 –
(1) Merkezde diyaliz tedavisi
gören her hasta için ayrı bir hasta takip dosyası tutulur. Merkezler,
tedavilerini üstlendikleri hastaların bu Yönetmeliğin öngördüğü
tetkiklerini yaptırır ve tedavilerini titizlikle takip eder. Merkezce,
diyaliz tedavisi gören hastaların ayda en az bir defa yapılacak uzman
tabip değerlendirmesi ile nefroloji uzmanı veya sertifikalı uzman tabip
tarafından düzenlenecek tedavisi kaydedilir ve uygulanması sağlanır.
(2)
Diyaliz merkezlerinde çalışan personel, işe başlarken ve daha sonra
yılda bir kez rutin olarak HCV antikoru, Hbs Ag ve Hbs Ab, HIV 1+2
antikoru tayin testleri ve diğer benzer bulaşıcı hastalıklar
taramasından geçirilir ve lazım gelen koruyucu tedbirler alınır,
gerektiğinde tedavileri yaptırılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Merkezlerin İzlenmesi, Denetlenmesi,
Yasaklar, İdarî Yaptırım ve Çeşitli
Hükümler
Merkezlerin izlenmesi
MADDE 25 –
(1) Merkezler, bilgi işlem
sistemi aracılığıyla günlük olarak kaydettiği hasta ve seans sayılarını,
diyaliz tedavisine yeni başlayan ve başka merkezden gelen hasta
sayılarını, hasta mortalitesini, başka merkeze giden veya diğer renal
replasman tedavilerine geçen hasta sayılarını, Yönetmelik uyarınca
yapılması gereken tıbbî tetkiklerin kayıtlarını ve Bakanlıkça talep
edilen diğer bilgileri, Bakanlığın ve müdürlüğün her an ulaşabileceği
şekilde hazır bulundurur.
(2)
Merkezler, hemodiyaliz ve periton diyalizi uygulamaları ile ilgili
olarak; Hemodiyaliz Merkezleri Tıbbi Bilgi Formu, Periton Diyalizi
Merkezleri Tıbbi Bilgi Formu, Diyaliz Merkezleri Bilgi Formu ve Diyaliz
Hastaları Ölüm Bilgi Formu’nu her altı ayda bir yazılı veya elektronik
ortamda müdürlüğe bildirir. Müdürlük de bu formları istenildiği zaman
Bakanlığa yazılı veya elektronik ortamda gönderir.
(3)
Merkezlerin faaliyetlerine ilişkin ikinci fıkrada belirtilen ve ihtiyaç
duyulan yeni formlar, Diyaliz Bilimsel Danışma Komisyonunun görüşü
alınarak Bakanlıkça düzenlenir ve Bakanlık internet sitesinde
yayınlanır. Müdürlükler, bu formların dışında ayrı form düzenleyemez ve
merkezlerden isteyemezler.
(4)
Bakanlık, merkezlerin ve hastaların bilgilerini elektronik ortamda
izleyebileceği bilgi işlem sistemlerini kurabilir. Bu durumda tüm
merkezler ve hastaların bilgileri bu sisteme kaydedilir. İkinci fıkrada
belirtilen formlar da bu sistem üzerinden takip edilebilir.
Merkezlerin denetlenmesi
MADDE 26 –
(1) Merkezler; şikayet veya ihbar üzerine yapılan olağan dışı denetimler
hariç olmak üzere müdürlük tarafından oluşturulan komisyon veya
denetleme ekibi vasıtasıyla, Ek-1 ve Ek-2 deki denetim formlarına göre
altı ayda bir defa olağan olarak denetlenir. Denetimlerde tespit edilen
eksiklik ve aksaklıkların yine denetim formunda belirlenen sürelerde
giderilmesi merkezden yazılı olarak istenir. Eksiklik ve
uygunsuzlukların belirlenen süre içerisinde giderilmemesi halinde formda
öngörülen idarî yaptırım uygulanır.
(2)
Denetleme ekibi, merkezin bulunduğu ilin sağlık müdürü veya
görevlendireceği bir müdür yardımcısı, diyaliz hizmetleri ile ilgili
şube müdürü, kamuda çalışan bir nefroloji uzmanı yoksa sertifikalı uzman
tabip olmak üzere toplam üç kişiden oluşur. Bakanlık lüzumu halinde
başka ilden denetim ekibi görevlendirir.
(3)
Merkezlerin tıbbî denetiminde aşağıdaki parametreler değerlendirilir:
a) Yıllık
mortalite oranı,
b) Yeni
hepatit B ve C bulaş oranları,
c) Kt/V
üre değeri veya üre azalma oranı,
ç) Serum
albümin düzeyi,
d)
Hemoglobin değeri,
e) Serum
fosfor düzeyi.
(4)
Diyalize yeni alınan hastalar (diyaliz süresi üç aydan kısa olan) hariç
yıllık mortalite oranı % 20’nin üzerinde olan merkez, düzeltici
eylemlerin uygulanması için yazılı olarak uyarılır. Uyarıya rağmen
sonraki yıl mortalite oranı % 20’den fazla olmaya devam eden merkezin
yeni hasta alımı durdurulur ve müdürlük veya Bakanlık tarafından
görevlendirilen en az iki nefroloji uzmanı tarafından merkezde inceleme
yapılır. İnceleme sonucu düzenlenecek rapora göre faaliyeti uygun
görülmeyen merkezin faaliyetine son verilerek belgeleri iptal edilir.
Kaza, yangın, deprem, doğal afet durumları hariç yıllık mortalite oranı
% 40’ın üzerinde olan merkezin faaliyetine, Diyaliz Bilimsel Danışma
Komisyonunun görüşü alınarak herhangi bir uyarı yapılmaksızın son
verilebilir.
(5) Tıbbi
yeterlilik ile ilgili Ek-2 Diyaliz Merkezi Tıbbi Denetim Formunda
belirtilen ölçütler çerçevesinde merkezler denetlenir. Bu denetimde
ilgili formda belirtilen ölçütlerin altı aylık izlemdeki tüm ölçümlerin
ortalaması alınır. Bu ölçütlerden birden fazlası hedefin dışında olan
merkez, düzeltici eylemleri planlaması için yazılı olarak uyarılır. Altı
ay sonraki değerlendirmede iki parametrede yetersizliği devam eden
merkezin yeni hasta alımı üç ay, üç veya daha fazla parametrede
yetersizliği devam eden merkezin ise altı ay süreyle yeni hasta kabulü
durdurulur.
(6)
Değerlendirmeye alınacak ölçüt ve standartlarda Diyaliz Bilimsel Danışma
Komisyonunun görüşü alınarak Bakanlık tarafından değişiklik yapılabilir.
Müdürlükler belirlenmiş ölçüt ve standartlarda değişiklik yapamazlar.
Yasaklar ve idari yaptırım
MADDE 27 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
uygulamalar bakımından yasak olan fiiller ile idarî
yaptırımlar şunlardır:
a)
Müdürlükten, Yönetmeliğe göre ruhsat ve faaliyet izin belgesi
alınmaksızın diyaliz tedavisi yapmak amacıyla özel yerler açılması
yasaktır. Bu tür yerlerin tespiti halinde valilikçe derhal faaliyetleri
durdurularak genel hükümlere göre işlem yapılır.
b)
Merkezlerin Yönetmeliğe aykırı olarak ruhsat ve faaliyete esas olan
bina, cihaz ve personel değişikliği yapmaları halinde denetim formundaki
idari müeyyide uygulanır.
c)
Endikasyon dışı diyaliz uygulaması yapan, diyaliz uygulaması için
uygunsuz rapor düzenlenmesini sağlayan merkezlerin, ilk tespitinde üç ay
süreyle faaliyeti durdurulur. Aynı fiillerin tekrarı halinde merkezin
faaliyet izin belgesi iptal edilir. Bu merkezlerin sahipleri bir daha
diyaliz merkezi açamaz veya merkez sahipliği ortağı olamazlar.
ç)
Hastalara veya üçüncü kişilere maddi çıkar temin ederek veya etik dışı
diğer yöntemlerle kendisine hasta yönlendiren merkezlerin, birinci
tespitte üç ay, ikinci tespitte altı ay süreyle yeni hasta kabulü
yasaklanır. Üçüncüsünde ruhsat ve faaliyet izni iptal edilir.
d)
Hemodiyaliz ve periton diyalizi uygulamaları ile ilgili Yönetmelikte
belirtilen kayıtları düzenli ve kolay ulaşılabilir şekilde tutmayan,
gerçeğe aykırı veya eksik tutan, bilgi formlarını müdürlüğe göndermeyen
merkezlere Ek-1 denetim formundaki idari müeyyide uygulanır.
e)
Hemodiyaliz çözeltilerinin dilüsyonunda kullanılan suyun Avrupa
Farmakopisinde belirtilen kimyasal ve bakteriyolojik limitlerle uyumlu
arıtılmış su olması gerekir. Bu kapsamda Bakanlıkça yürürlüğe konulan Su
Arıtma Sistemi mevzuatına uygun olmayan suyun kullanıldığının tespiti
durumunda, su numunesi tahlilleri tekrarlanır. Tekrarlanan sonuçlara
göre bakteriyolojik açıdan uygun olmayan su numunesi kullandığı saptanan
merkezin faaliyeti mevzuata uygun su sonucu gelene kadar durdurulur.
Endotoksin açısından uygun olmayan su numunesi kullandığı saptanan
merkez bir ay içerisinde endotoksin açısından uygun hale getirilir.
Uygun hale getirilemeyen merkezin, uygun su sonucu gelene kadar yeni
hasta kabulü durdurulur.
f)
Herhangi bir sebeple faaliyeti durdurulan veya ruhsat ve faaliyet izin
belgesi iptal edilen merkezlerde tedavi gören hastaların tedavilerinin
idamesi için müdürlük gerekli tedbirleri alır.
Organ ve
doku nakli merkezleri ile ilişki
MADDE 28 –
(1) Merkezler; programlı olarak diyalize aldıkları
her hastayı organ nakil merkezine başvurması için bilgilendirmek, organ
nakli merkezleri de, nakle uygun hastaları Ulusal Bekleme Listesi’ne
kayıt ettirmekle mükelleftir.
Hasta ve cihaz kayıtları, su sisteminin kontrolü
MADDE 29 –
(1) Merkezde, diyalize giren,
takip edilen hastalar için, tetkik kayıtlarının da yer aldığı ayrı şahsî
takip dosyaları tutulur. Bu kayıtlar, ayrıca bilgisayar ortamında da
tutulabilir. Ayrıca her cihaz için, o cihazla ilgili periyodik teknik
bakım ve onarım bilgilerine ilişkin kayıtlar tutulur.
(2)
Merkezler kullandıkları suların, arıtma sonrası örneklerinin üç ayda bir
bakteriyolojik ve altı ayda bir kimyasal analizlerini ilgili mevzuata
göre ruhsatı bulunan özel laboratuvarlarda veya kamuya ait
laboratuvarlarda yaptırmak zorundadır. Bu sonuçların standartlara uygun
olduğunu gösterir belge, merkezde bulundurulur.
Atıkların imhası
MADDE 30 –
(1) Kullanılan diyaliz sarf
malzemesinin, diğer tıbbî atıkların insan ve çevre sağlığını olumsuz
etkilemeyecek şekilde, kesici ve delici atıkların da sert plastik
kutularda muhafaza edilmeleri ve imhaları için 22/7/2005 tarihli ve
25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğine uygun yöntemlerle merkezden uzaklaştırılması sağlanır.
Diyaliz solüsyon bidonları ve kuru birkarbonat kartuşları tıbbi atık
kapsamında değerlendirilmez.
Reuse
MADDE 31 –
(1) Reuse uygulaması, hastanın
anlayabileceği şekilde izah edilmek ve hastadan bilgilendirilmiş onay
formu alınmak kaydıyla Bakanlıkça izin verilmiş merkezlerde
yapılır. Bu konudaki başvuruların
değerlendirilmesi Bakanlıkça belirlenen esaslara göre yapılır.
(2)
Bakanlık izni olmaksızın reuse uygulaması yaptığı tespit edilen veya
reuse izni olmakla birlikte Bakanlıkça belirlenen esaslara aykırı
uygulama yapan merkezin üç ay süre ile yeni hasta kabulü durdurulur.
Ev hemodiyalizi
MADDE 32 –
(1) Merkezler hastanın talebi ve yazılı onayı ile tıbbi kontrollerini de
yapmak kaydıyla hastanın evinde diyaliz uygulamasını yapabilir. Ev
hemodiyalizi uygulanacak her hasta için Diyaliz Merkezleri Başvuru
Değerlendirme Komisyonundan uygunluk onayı alınır. Bu uygulama için her
hastaya bir cihaz tahsis edilir. Ev hemodiyalizi uygulamasının esas ve
usulleri Bakanlıkça belirlenerek yayımlanır.
Tatil diyalizi
MADDE 33 –
(1) Merkezler diyaliz
hastalarına tatil dönemi olarak kabul edilen Haziran ayından başlayarak
Eylül ayı sonuna kadar, su sistemi kapasitelerinin yeterli olması ve
Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine uygun
olması kaydıyla merkeze 21 inci maddenin üçüncü fıkrasına uygun cihaz
eklemek suretiyle hizmet verebilir. Tatil diyalizi için cihaz
artırmadaki bölgesel hedef doluluk oranı üç olarak kabul edilir.
(2) Bu
durumdaki merkezler için her tedavi seansı için bulundurulması gereken
13 üncü maddedeki personel şartına uygunluk aranır. Merkez, bu durumu
bir dilekçe ile müdürlüğe bildirmekle yükümlüdür.
(3) Bu
maddeye göre faaliyet gösterecek merkez, faaliyet izin belgesi
yenilenmeden faaliyetine devam eder.
(4) Tatil
diyalizi kapsamında olan iller Bakanlıkça belirlenerek, Bakanlık
internet sayfasında duyurulur.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Eğitim Merkezleri, Eğitim ve
Sertifikalandırma
Eğitim merkezleri
MADDE 34 –
(1) Diyaliz merkezlerinde görev alacak iç hastalıkları uzmanı, çocuk
sağlığı ve hastalıkları uzmanı, tabip ve hemşireler ile bu merkezlerin
tıbbî denetimlerinde görev alacak personelin eğitimleri, ikinci fıkrada
belirtilen şartları haiz ve Bakanlıkça eğitim vermek üzere
yetkilendirilmiş diyaliz merkezlerince yürütülür.
(2)
Nefroloji yan dal uzmanlık eğitimi verme yetkisi olan tıp fakülteleri
ile Bakanlığa ait eğitim ve araştırma hastanelerine aşağıdaki şartları
taşıması halinde Bakanlıkça eğitim yetkisi verilir.
a)
Hemodiyaliz ve periton diyalizi konusunda eğitim ile yetkilendirilecek
merkezlerin bu Yönetmelikte öngörülen merkez şartlarını taşıması ve
ilgili müdürlükçe düzenlenmiş faaliyet izin belgesi,
b)
Merkezin kurulu olduğu hastanede teorik eğitime imkân sağlayacak bir
toplantı salonu veya derslikle birlikte gerekli eğitim materyali,
c)
Hemodiyaliz merkezlerinin aktif olarak kullanılmakta olan en az on adet,
pediatrik hemodiyaliz merkezlerinin beş adet hemodiyaliz cihazı, periton
diyalizi eğitimi yetkisi verilecek merkezin ise izlemde olan en az otuz
hastası,
ç)
Vereceği eğitimin niteliğine göre en az bir yıldır hemodiyaliz veya
periton diyalizi uygulaması,
d) Eğitim
yetkisi verilecek merkezlerin yılda en az iki defa eğitim programı açma
ve bu programların her birisi için en az bir uzman tabip, iki pratisyen
tabip ve iki hemşire olmak üzere toplam on personeli eğitime alma
kapasite ve yeterliliği,
bulunur.
(3)
Diyaliz eğitim merkezi olarak yetkilendirilmeyi talep eden merkez;
eğitim sorumluluğunu üstlenecek nefroloji uzmanının ve diğer
eğiticilerin isim ve unvanlarını, birinci
fıkrada sayılan uzman tabip, tabip ve
hemşirelere yönelik olarak bir yıl içerisinde kaç dönem kurs
düzenleyeceğini, her eğitim döneminde kaç uzman tabip, tabip ve
hemşireye eğitim verilebileceğini, eğitim yeri ve eğitim materyallerini
haiz olduğunu bildiren yazıları ile Bakanlığa başvurur.
(4)
Başvurular Diyaliz Bilimsel Danışma Komisyonunun görüşü alınarak
değerlendirilir, bu Yönetmelikte öngörülen şartları taşıyan diyaliz
merkezlerine Bakanlıkça eğitim yetkisi verilir ve buna dair yetki
belgesi düzenlenir. Yetki belgesi düzenlenen eğitim merkezleri Bakanlık
internet sitesinde yayınlanır. Nefroloji yan dal uzmanlık eğitimi verme
yetkisini kaybeden merkezin, diyaliz eğitim verme yetki belgesi altı ay
içerisinde iptal edilir.
Diyaliz eğitimine alınacak personel
MADDE 35 –
(1) Hemodiyaliz eğitimine aşağıdaki sıralamaya göre;
a) Kamu
veya özel hemodiyaliz merkezlerinde çalışan,
b) Yeni
açılacak hemodiyaliz merkezlerinde çalışacağı müdürlük tarafından
bildirilen,
c)
Herhangi bir resmî veya özel kurum ve kuruluşta çalışmayan,
ç) Diyaliz
merkezlerinin denetimlerinde yer alacak,
d) Kamuda
diyaliz merkezi dışında görevli,
iç
hastalıkları uzmanı, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, tabip ve
hemşire unvanını haiz kişiler başvurabilir.
(2)
Periton diyaliz eğitimine aşağıdaki sıralamaya göre;
a) Kamu
veya özel periton diyaliz merkezlerinde çalışan,
b) Yeni
açılacak periton diyaliz merkezlerinde çalışacağı müdürlük tarafından
bildirilen,
c)
Herhangi bir resmî veya özel kurum ve kuruluşta çalışmayan,
ç) Kamuda
diyaliz merkezi dışında görevli,
hemşire
unvanını haiz kişiler başvurabilir.
(3)
Diyaliz eğitim başvurusu yapan kamu personelinden ihtiyaç halinde
Bakanlığın uygun göreceği diyaliz merkezlerinde iki yıl süre ile görev
yapmayı kabul ettiklerine ilişkin taahhütname alınır ve müdürlüğün uygun
görüşü aranır. Taahhüt süresinden önce kamudan istifa eden personelden
eğitim süresi boyunca kendisine ödenen maaş, döner sermaye, harcırah vb.
ödemeler geri alınır. Bu ödemelerin tahsiline kadar sertifika geçersiz
sayılır.
(4) Eğitim
başvurularında, ihtiyacın önceliği göz önüne alınarak eğitim planlaması
yapılır.
(5)
Eğitime alınan personel;
a) Eğitim
gördüğü kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen usûl ve esaslara uyar.
b) Eğitim
merkezinin günlük mesai saatleri dışında ve aldığı eğitim dışında bir
görevde çalıştırılamaz. Ayrıca eğitim süresi içerisinde adına eğitim
gördüğü merkez de dahil başka bir merkezde görev yapamaz.
c) Eğitime
alınan personel, hukuken kabul edilebilir mazeret hallerinde toplam
eğitim süresinin 1/6 oranını geçmemek kaydı ile eğitime ara verdikleri
süre kadar eğitim programına eklenerek eğitimleri tamamlatılır.
Kursiyer, belirlenen oran üzerinde eğitime devam etmemesi halinde eğitim
programı iptal edilerek başarısız sayılır.
Başvuru
MADDE 36 –
(1) Eğitim başvuruları, Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında ilgili
müdürlüğe yapılır ve en geç Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarının ilk
haftası içinde Müdürlükçe toplu olarak Bakanlığa bildirilir.
Yönetmelikteki şartlara uygun olmayan başvurular, müdürlükçe Bakanlığa
iletilmeksizin gerekçesi belirtilerek sahiplerine iade edilir.
(2)
Başvurular, takip eden bir ay içerisinde Bakanlıkça değerlendirilir ve
eğitim programına alınan personel, müdürlüklere ve diyaliz eğitim
merkezlerine bildirilir. Diyaliz eğitimleri tabipler için her yıl Ocak
ve Temmuz aylarında, uzman tabipler ve hemşireler için her yıl Ocak,
Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında başlayacak şekilde işlemler tamamlanır.
(3)
Başvurular sadece o dönem için geçerli olup, eğitim planlamalarında
önceki dönem yapılan başvurular değerlendirmeye alınmaz. Başvurusu
değerlendirmeye alınmayan personel,
tekrar eğitim almak istediği takdirde,
sonraki her bir eğitim dönemi için başvurusunu yenilemek istediğine dair
dilekçeyi, alacağı eğitimin niteliğine göre Hemodiyaliz Merkezleri
Eğitim Bilgi Formu (Ek–7) veya Periton Diyaliz Merkezleri Eğitim Bilgi
Formunu (Ek–8) ekleyerek, belirlenen tarihlerde müdürlüğe verir; ancak
diğer başvuru evrakları tekrar düzenlenmez.
(4)
Diyaliz eğitim başvuruları, Ek–9 daki belgeler ile ilgili müdürlüğe
yapılır. Müdürlük tarafından başvurusu uygun olanların kimlik bilgileri
ve çalıştığı kurumunun belirtildiği liste başvuru dönemlerinde Bakanlığa
intikal ettirilir. Eğitime başvuran personelin evrakları daha sonraki
işlemlere esas olmak üzere müdürlükte muhafaza edilir.
Eğitim müfredatı ve sınav
MADDE 37 –
(1) Diyaliz merkezi
personelinin eğitimi, uzman tabip, tabip ve
hemşireler için ayrı ayrı olmak üzere, Ek-10 da düzenlenmiştir. Müfredat
çerçevesinde eğitim süreleri uzman tabipler için üç ay, tabipler için
altı ay, hemşireler için üç aydır.
(2) Eğitim
merkezlerinde oluşturulacak sınav komisyonları, biri eğitim merkezi
dışındaki kurumdan olmak üzere üç nefroloji uzmanından oluşur.
(3) Sınav
komisyonlarının teşkilinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
a)
Pediatrik diyaliz merkezlerinde görev yapmak üzere diyaliz eğitimi
alanların sınav komisyonunda en az bir çocuk nefrolojisi uzmanı bulunur.
b) Diyaliz
hemşireliği sınavlarında, eğitim merkezinin sorumlu hemşiresi de üye
olarak yer alır.
(4) Eğitim
merkezlerinde verilen eğitimler sonunda teorik ve pratik sınav olmak
üzere, iki aşamalı sınav yapılır. Adayların, sınavın her aşamasından yüz
üzerinden en az altmış puan almaları gerekir. Sınav sonucu, pratik ve
teorik sınavların ortalaması alınarak belirlenir.
(5) Eğitim
merkezi, her eğitim dönemi sonunda bir ayı geçmemek üzere sınav açar,
sınav tarihlerini sertifikasyon eğitimi verdiği personele duyurur.
(6) Eğitim
merkezlerinde eğitim gören personel, eğitimin bittiği tarihten itibaren
bir yıl içerisinde toplam üç defa sınava girebilir. Bu sınavlarda
başarılı olamayanlar tekrar sertifika eğitimine başvurabilir.
(7) Aynı
ilde bulunan eğitim merkezleri, sınavları müşterek olarak yapabilir.
Sertifikalandırma
MADDE 38 –
(1) Diyaliz eğitim
merkezlerinde yapılacak sınavlar sonucunda düzenlenen sınav komisyonu
raporu, eğitime alınan personelin kursa başlayış ve kurstan ayrılış
evrakı eğitim merkezince müdürlüğe gönderilir. Başarılı olanlara ilgili
müdürlükçe Ek 11 deki;
a)
Tabipler için, hemodiyaliz tabipliği sertifikası,
b) İç
hastalıkları uzmanı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı için,
hemodiyaliz uzman tabipliği sertifikası,
c)
Hemodiyaliz eğitimi almış hemşireler için, hemodiyaliz hemşireliği
sertifikası,
d) Periton
diyaliz eğitimi almış hemşireler için, periton diyaliz hemşireliği
sertifikası, düzenlenir.
(2)
Müdürlükçe düzenlenecek sertifikalar için liste halinde Bakanlıktan
sertifika numarası talep edilir. Bakanlıkça sertifika numaraları
belirlenerek müdürlüğe bildirilir.
(3)
Yabancı ülke vatandaşı olarak diyaliz eğitimi talebinde bulunup, sağlık
alanında işbirliği anlaşmaları çerçevesinde bu eğitime alınan uzman
tabip, tabip ve hemşirelere sadece eğitim gördüğü yerden katılım yazısı
verilebilir, sertifika düzenlenmez.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Resertifikasyon Değerlendirmesi
Resertifikasyon değerlendirmesi
MADDE 39 –
(1) Diyaliz sertifikalarının geçerlilik süresi düzenlenme tarihinden
itibaren yedi yıldır. Sertifika sahipleri, bu sürenin sonunda
resertifikasyon değerlendirmesine tabi tutulur. Sertifika sahibi,
sertifikasının geçerlilik süresinin bitimine altı ay kala Ek–12 deki
Resertifikasyon Başvuru Formu, sertifika örneği ve sürekli mesleki
eğitim faaliyetlerine katıldıklarını gösteren belgeler ile ikamet ettiği
ildeki müdürlüğe başvurur. Başvurularla ilgili diğer hususlarda müdürlük
ve Bakanlıkça 36 ncı maddedeki usule göre işlem yapılır.
(2)
Resertifikasyon değerlendirmesi, sürekli mesleki eğitim için bilimsel
toplantılara katılım puanı ve resertifikasyon sınavından oluşur.
Resertifikasyon değerlendirmesi Bakanlıkça yetkilendirilen eğitim
merkezleri tarafından yapılır.
(3) Eğitim
merkezinde, üç nefroloji uzmanından oluşturulacak Resertifikasyon
Değerlendirme Komisyonu kurulur. Komisyon tarafından adayın mesleki
eğitim toplantılarına katılım puanı belirlenir ve aday sınava alınır.
Diyaliz hemşireliği resertifikasyon sınavlarında, eğitim merkezinin
sorumlu hemşiresi de komisyonda üye olarak yer alır. Pediatrik diyaliz
merkezlerinde görev yapmak üzere diyaliz sertifikası almış olanların
resertifikasyon değerlendirmesinde, komisyonda en az
bir çocuk nefroloji uzmanı bulunur.
(4)
Resertifikasyon değerlendirmesi için görevlendirilen diyaliz eğitim
merkezinde komisyon teşkili için yeterli üye bulunmaması halinde, en
yakın eğitim merkezinden komisyon üyesi talebinde bulunulur.
(5)
Diyaliz sertifikası olup nefroloji/diyaliz alanında üniversite veya
Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinde öğretim üyesi veya öğretim
elemanı olanlar ya da daha önce bu görevleri yapmış olanlar, bu
durumlarını belgelendirmek kaydıyla resertifikasyon değerlendirmesinden
muaf tutulur.
Sürekli
mesleki eğitim
MADDE 40 –
(1) Sürekli mesleki eğitim, böbrek hastalıkları ve diyaliz tedavileri
ile ilgili yurt içi ve yurt dışında düzenlenen kongre, konferans,
sempozyum, seminer, kurs gibi bilimsel toplantılara katılımı ve bunların
belgelendirilmesini kapsar. Bilimsel faaliyete katılımın, sertifika
düzenleme tarihinden sonraki yedi yıllık süre içerisinde gerçekleşmiş
olması şartı aranır. Mesleki eğitim ile ilgili belgeler bilimsel
toplantının tarihini, başlığını, düzenleyicisini, toplam süresini ve
katılımcının adı ve soyadını içerir. Belgelendirilmeyen veya böbrek
hastalıkları ve diyaliz dışı konularda yapılan bilimsel toplantılara
katılım, resertifikasyon değerlendirmesinde dikkate alınmaz.
(2)
Resertifikasyon değerlendirmesine dahil edilecek yurt içi ve yurt dışı
sürekli mesleki eğitim toplantılarının listesi her yıl için Diyaliz
Bilimsel Danışma Komisyonunun görüşü alınarak Bakanlık internet
sitesinde ilan edilir.
(3)
Mesleki eğitim toplantılarının iştirak edilen her saati bir puan olarak
değerlendirilir. Resertifikasyon değerlendirmesinde otuz puanın
üzerindeki mesleki eğitim puanı dikkate alınmaz.
Resertifikasyon sınavı ve belgelendirme
MADDE 41 –
(1) Resertifikasyon sınavı,
diyaliz eğitim merkezleri tarafından yazılı test usulünde yapılır. Sınav
yüz puan üzerinden değerlendirilir ve ellinin altında puan alan
başarısız sayılır. Sürekli mesleki eğitim puanı ile resertifikasyon
sınav puanının toplamı, resertifikasyon puanı olarak esas alınır.
Resertifikasyon puanı en az altmışbeş olanlar resertifikasyona hak
kazanırlar. Sertifika sahiplerine üst üste olmak üzere en fazla üç kez
sınav hakkı verilir.
(2)
Resertifikasyon değerlendirme sonucu eğitim merkezleri tarafından
müdürlüğe bildirilir. Başarılı olanların sertifikaları üzerine, eğitim
merkezinin bulunduğu müdürlükçe resertifikasyon değerlendirme tarihinden
geçerli olmak üzere sertifikanın yedi yıl süre ile uzatıldığını belirten
şerh yazılır. Bu şekilde geçerlilik süresi uzatılan sertifikalar
müdürlükçe liste halinde Bakanlığa bildirilir.
(3)
Başarısız olunan resertifikasyon değerlendirmesinden sonra iştirak
edilecek mesleki eğitim toplantıları ile ilgili belgeler diğer
resertifikasyon değerlendirmesine eklenebilir.
(4) Üst
üste üç kez, resertifikasyon değerlendirmesi için başvuru yapmayanlar
veya resertifikasyon değerlendirmesinde başarısız olanların
sertifikaları hükümsüz sayılır. Sertifikası hükümsüz sayılanlar Bakanlık
kayıtlarına alınarak, internet sitesinde duyurulur.
ONUNCU BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 42 –
(1) 8/5/2005 tarihli ve 25809
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Diyaliz Merkezleri Hakkında
Yönetmelik,
(2)
28/2/2009 tarihli ve 27155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Diyaliz
Sertifikalarının Resertifikasyonu Hakkında Tebliğ,
yürürlükten kaldırılmıştır.
Açılmış merkezlerin uyumu ve muafiyet
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce ruhsatname/açılma izni almış olan
merkezler, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren en geç altı ay
içerisinde, bina, fizikî şartlar ve cihaz sayıları haricinde bu
Yönetmeliğe uygunluklarını sağlamak ve yeni ruhsatname ve faaliyet izin
belgesi almak zorundadır. Bu süre sonunda yeni ruhsatname ve faaliyet
izin belgesi başvurusunda bulunmayan merkezlerin faaliyetleri valilikçe
durdurularak belgeleri iptal edilir.
(2) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğünden önce ilgili mevzuatına göre Bakanlıktan ön
izin almış özel hastanelerden ön izin projesinde diyaliz merkezi yer
alan ve bu merkez için yatırım yapmış olanlar Yönetmeliğin planlama
hükümlerinden muaftır.
Eğitimle
ilgili muafiyetler
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süresince resertifikasyon
değerlendirmesi yalnızca sınav puanına göre yapılır ve sınavda en az
altmışbeş puan alan uzman tabip, tabip ve hemşireler resertifikasyona
hak kazanırlar.
(2) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğünden önce Bakanlıkça yapılan resertifikasyon
sınavına başvurmayan veya sınavda başarısız olan sertifika sahipleri, bu
Yönetmeliğin yürürlüğünden itibaren yapılacak ilk iki resertifikasyon
sınavından birinde başarılı olmaları halinde resertifikasyona hak
kazanır.
(3) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğünden önce eğitim merkezi olarak yetkilendirilmiş
merkezlerin iki yıl süre ile yetkileri devam eder.
Yürürlük
MADDE 43 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 44 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
|